ارائه الگوي مفهومي انگيزه ها‌ و رفتارهاي غيراخلاقي سازمان يار حسابرسان مبتني بر نظريه داده بنياد

هدف:با ورود مباحث رفتارشناسي و روان شناسي بر بستر حرفه حسابداري و حسابرسي حوزه‌هاي جديدي از معاني وارد اين عرصه گشت و توجه به نقش انسان، انگيزه ها و رفتارهاي او در اين حرفه افزايش يافت. تلاش براي شناسايي و تعريف واژه چندوجهي، غيرشفاف و پيچيده «سازمان يار» موجب شد، هدف اين پژوهش ارائه الگوي مفهومي انگيزه ها و رفتارهاي غيراخلاقي سازمان يار حسابرسان مبتني بر نظريه داده بنياد باشد.روش:پژوهش حاضر با بهره‌گيري از مصاحبه با 22 خبره حرفه حسابرسي كه جزء اعضاي هيات علمي رشته هاي حسابداري و مديريت مالي از دانشگاه‌هاي داخل ايران، حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمي ايران و مديران رده هاي اجرايي سازمان بورس و اوراق بهادار بودند، با بهره گيري از روش گلوله برفي و نظريه داده بنياد انجام پذيرفت.يافته ها:در اين مسير 124 كد مفهومي، 36 مقوله فرعي، 18 مقوله اصلي و 2 مدل مفهومي استخراج گرديد و مولفه هاي چون ويژگي‌هاي شخصيتي، ويژگي‌هاي اخلاقي، اعتقادات مذهبي، نگرش، دانش و تخصص، تجربه و مهارت، تفكر منافع گرا، عدم شفافيت و عدم ميل به پاسخگويي شناسايي شد.نتيجه گيري:نتايج اين بررسي نشان داد، انگيزه ها و رفتارهاي غيراخلاقي سازمان يار حسابرسان از عواملي چون ويژگي هاي فردي، جايگاه سازماني، ويژگي هاي حرفه، عوامل درون سازماني و عوامل برون سازماني نشات مي گيرد. عدم توجه به بروز چنين رفتارهايي كاهش شفافيت و عدم تمايل به پاسخگويي در سطح جامعه را پديدار مي‌سازد. دانش افزايي:از يك سو، تعريف واژه جديد و تازه «سازمان يار» كه پيرامون آن ادبيات و نظريه اي وجود ندارد و از سو ي ديگر، شناسايي چنين رفتارهايي در حرفه حسابرسي كه خود مزين به آيين رفتارحرفه اي است؛ ولي تاكنون چنين معاني در آن شكل نگرفته است، مي تواند سرآغاز برقراري قوانين و مقررات جديد براي حرفه حسابرسي باشد.