بررسي و تحليل سطح دسترسي محلات شهر اردبيل به خدمات شهري (مراكز بهداشتي- درماني)

زمينه و هدف مراكز بهداشتي- درماني از جمله مراكز حياتي و مهم خدماتي هستند كه دسترسي مناسب و به موقع به آنها از اهداف اساسي توسعه و عدالت اجتماعي به حساب ميآيد. سلامت هر فرد و جامعه در گرو مراكزي است كه سلامت وي را تامين مي كند، مراكز خدمات بهداشتي و درماني از جمله مراكزي هستند كه به طور مستقيم در تامين سلامت فرد و جامعه دخيل هستند؛ لذا دسترسي سريع، به موقع و ارزان به اين مراكز در هر جامعه، به خصوص در جوامع شهري خيلي مهم و ضروري است. از همين رو هدف پژوهش حاضر بررسي و تحليل ميزان دسترسي محلات شهر اردبيل به مراكز بهداشتي- درماني بود. روش كار اين مقاله با استفاده از مدل هاي آمار فضايي، در نرم افزار Arc/GIS به نحوه توزيع فضايي كاربري هاي بهداشتي- درماني در سطح شهر اردبيل پرداخت. داده هاي موردنياز نيز به روش كتابخانه اي و با مراجعه به منابع و سازمان هاي مربوطه گردآوري شدند. جهت همبستگي بين جمعيت و كاربري بهداشتي- درماني و همچنين كاربري بهداشتي- درماني با ساير كاربري ها از نرم افزار IDRISI SELVA استفاده شد. يافته ها نتايج نشان داد كه ناحيه 2 از منطقه 2 و ناحيه 5 از منطقه 4 در وضعيت بهتري به لحاظ دسترسي به مراكز بهداشتي- درماني قرار دارند و بقيه مناطق به لحاظ دسترسي در وضعيت مطلوبي به سر نمي برند. همچنين ميزان همبستگي بين جمعيت و كاربري درماني در سطح كل شهر و در سطح منطقه 4 منفي بود. نتيجه گيري در زمينه سازگاري بين كاربري بهداشتي- درماني با ساير كاربري ها ميزان همبستگي بين كاربري بهداشتي- درماني و كاربري هاي آموزشي، فرهنگي، فضاي سبز، تجاري، تجاري خدماتي و ورزشي همبستگي مثبت و با كاربري هاي مسكوني، اداري انتظامي، كارگاهي صنعتي همبستگي منفي وجود داشت. در نهايت با توجه به خروجي حاصل از يافته هاي پژوهش، پيشنهاداتي ارايه شد.

Background & objectives: Health care centers are among the most important and essential centers that proper and timely access to them is one of the basic goals of social justice. The health of the individual and the community depends on the centers that provide primary health care. Rapid, timely, and inexpensive access to these centers is very important and necessary, in any community, especially in urban areas. Therefore, this study aimed to investigate and analyze the access of Ardabil suburbs to health care delivery centers. Methods: This study, using spatial statistics models, in Arc / GIS software, has dealt with the spatial distribution of healthcare applications in Ardabil. The required data has been collected in a library-based manner by referring to relevant sources and organizations. IDRISI SELVA software has been used for correlation between population and health use as well as health use with other uses. Results: The results show that area 2 of area 2 and area 5 of area 4 are in better condition in terms of access to health centers on the other hand the rest of the areas are in poor condition. Also, the correlation between population and medical use was negative in the whole city and area four. Conclusion: In the field of compatibility between health and other uses, there is a positive correlation between health use and educational, cultural, green space, commercial, service and, sports applications. In contrast, there is a negative correlations with residential, law enforcement, industrial workshop.