عنوان مقاله :
اپتوژنتيك: مفاهيم و كاربردها
عنوان به زبان ديگر :
Optogenetics: Concepts and Applications
پديد آورندگان :
ميرمحمدي، مهدي جهاد دانشگاهي واحد علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات ليزر در پزشكي , اسماعيلي جاويد، غلامرضا جهاد دانشگاهي واحد علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات ليزر در پزشكي - گروه پژوهشي ترميم نوري
كليدواژه :
اُپسين , رتينا , سيستم عصبي , اپتوژنتيك
چكيده فارسي :
اپتوژنتيك فناوري جديدي است كه با كمك آن ميتوان به صورت دقيق، سريع و هدفمند حوادث سيستم هاي بيولوژيكي را به عنوان يك مجموعۀ پيچيده مورد بررسي قرار داد. مفاهيم اوليۀ اپتوژنتيك به اواخر دهۀ هفتاد ميلادي برمي گردد زمانيكه به دليل چالش هاي موجود در رشتۀ عصب شناسي نياز بود تا يك سلول خاص بدون تأتيرگذاري برروي سلول هاي ديگر تحت كنترل قرار گيرد و پيشنهاد شد كه از نور مي توان به عنوان ابزار مناسبي براي اين منظور استفاده كرد. با كشف اُپسين و آنالوگ هاي مشابه آن به عنوان مولكول هاي فعال به نور تحولي مهم در اين زمينه روي داد. با كشف اُپسين هاي ميكروبي (باكتريايي يا قارچي) غشايي ازجمله هالورودوپسين به عنوان نوعي كانال يوني وابسته به نور و انتقال ژن بيان كنندۀ اين نوع پروتئين به سلول هاي پستانداران، امكان كنترل اُپتيكي سلول هاي پستانداران بخصوص سلول هاي عصبي ايجاد شد. همچنين به دليل وجود رتينوئيد به مقادير فراوان در بافتهايي چون شبكيه مشخص شد كه بافت هاي عصبي مركزي داراي ميزان كافي از ژن هاي ميكروبي اُپسيني براي القاء اپتوژنتيك و كنترل اُپتيكي سلولي هستند.
بحث و نتيجه گيري: اپتوژنتيك به معناي برانگيختگي نوري يا بازداري نوري سلول هاي هدف نيست بلكه با اين روش امكان كنترل انجام فعاليت هاي خاص وجود دارد. علامت ويژۀ اپتوژنتيك، ايجاد كانال ها يا آنزيم هاي فعال شونده با نور است كه امكان دستكاري هاي دقيق زماني را برروي وقايع بيوشيميايي و الكتريكي با رزولوشن درحد سلول فراهم مي سازد. اپتوژنتيك به معناي ايجاد راهبردهاي هدفمند ژنتيكي همچون پروموتورهاي اختصاصي سلولي يا ويروسي است. اين تكنولوژي امكان انتقال پروب هاي حساس به نور براي جمعيت هاي خاص سلولي در بافت زنده و سخت افزار شامل فيبر نوري و منابع نوري را فراهم مي سازد. با اين روش بررسي اختصاصي سلول ها حتي در عمق بافت به منظور كنترل عملكرد سلول امكان پذير مي شود.
اين مقالۀ مروري ضمن معرفي مفاهيم اوليۀ اپتوژنيك، به بررسي دقيق روش هاي اجراي آن و مكانيسم فعاليت هاي كانال يا آنزيم هاي دخيل و در نهايت اهميت كاربردهاي باليني آن مي پردازد.
چكيده لاتين :
This article has no abstract.