اثربخشي «نوروفيدبك» و «تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي» بر كاركرد اجرايي بازداري پاسخ پسران 6 تا 11 سال داراي اختلال بيش فعالي - نقص توجه

The Effectiveness of Neurofeedback and " Transcranial Direct Current Stimulation" on the Executive Function of Response Inhibition of Boys 6 to 11 years with Attention Deficit- Hyperactivity Disorder

مقدمه: اختلال بيش فعالي – نقص توجه بر عملكرد شناختي، اجتماعي، هيجاني وخانوادگي اثر سوء مي گذارد. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي"نوروفيدبك" و "تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي" بر كاركرد اجرايي بازداري پاسخ پسران 6 تا 11 سال با اختلال بيش فعالي – نقص توجه انجام گرفت. روش كار: پژوهش حاضر از نوع نيمه تجربي داراي پيش آزمون و پس آزمون و گروه كنترل مي باشد. جامعه آماري شامل كليه دانش آموزان 6 تا 11 سال مقاطع دبستاني و پيش دبستاني پسرانه اسلامشهر در سال تحصيلي 97 – 96 بود. نمونـه پژوهـش 34 تن بودند كه بـا روش نمونه گيـري در دسـترس از بين كودكان بيش فعال – نقص توجه شناسايي شده و به روش تصادفي ساده (قرعه كشي ساده ) بـه دو گـروه مداخله و يك گروه كنتـرل (در هر گروه 12 تن) اختصـاص يافتنـد. ليكن از هر گروه مداخله يك تن انصراف داد . ابـزار پژوهش شامل "مقياس اسنپ4" (SNAP-IV Scale) ، "مقياس هوش استنفورد- بينه نسخه پنجم " (Stanford-Binet Intelligence Scales, Fifth Edition) و"مقياس درجه بندي والدين كانرز" (Conner’s Parent Rating Scale) ، "آزمون برو – نرو" (Go/No Go Test) بود. روايي و پاپايي در مطالعات قبلي بررسي شده است. مداخله ها شامل نوروفيدبك 20جلسه30 دقيقه اي (سه روز در هفته) و "تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي"، شامل 10 جلسه 10 دقيقه اي (دو روز در هفته) با شدت 1 ميلي آمپربود. داده ها با نرم افزار اس پي اس اس نسخه 23 تحليل شدند. يافته ها: ميانگين نمرات بازداري پاسخ در دو نوبت اندازه گيري ارتقاء يافته كه بيشترين تغيير مربوط به گروه "نوروفيدبك" بر روي نمرات دقت مهار بود (04/12). همچنين با حذف اثر پيش آزمون مشخص گرديد "تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي" در نمرات دقت و سرعت اجرا و نوروفيدبك در نمره سرعت اجرا نسبت به گروه كنترل تفاوت معنا داري داشتند (0/001>p). نتيجه گيري: با توجه به تعداد جلسات و نوع امواج اصلاح شده،"نوروفيدبك" در بهبود بازداري پاسخ مؤثر نيست. ليكن "تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي"، روش مؤثري در اين زمينه است. لذا پيشنهاد مي شود "تحريك جريان مستقيم فراجمجمه اي" در رفع مشكل فوق استفاده شود.

Introduction: Attention Deficit-Hyperactivity Disorder (ADHD) affects social, emotional, and familial functioning. The present study aimed to determine the effectiveness of "Neurofeedback" and "Transcranial Direct Current Stimulation" on the Executive Function of Response Inhibition of Boys 6 to 11 years with Attention Deficit- Hyperactivity Disorder. Methods: The present study is a quasi-experimental with pre-test and post-test and control group. The statistical population included all students aged 6 to 11 in Islamshahr boys' primary and preschool levels in the 96-97 academic year. The research sample was 34 people who were identified by the convenience sampling method among Attention Deficit-Hyperactivity Disorder and by simple random sampling (simple lottery) were divided into two intervention groups and a control group (12 people in each group). However, one person from each intervention group withdrew. Research instruments include the “SNAP-IV Scale”, the “Stanford-Binet Intelligence Scales (Fifth Edition)”, the “Conner's Parent Rating Scale”, and “Go/No Go Test”. The validity and reliability have been measured in previous studies.Interventions included neuro feedback 20 sessions of 30 minutes (Three days a week) and tDCS included 10 sessions of 10 minutes with intensity of 1 Ma (two days a week). Data were analyzed with SPSS. 23. Results: Average response inhibition scores were improved in two measurements, with the largest change in the neurofeedback group being controlled on accuracy scores (12.04). Also, by eliminating the pre-test effect, it was determined that "Transcranial Direct Current Stimulation” had a significant difference in accuracy and speed of execution and” neurofeedback” in the implementation speed score compared to the control group (p˂ 0.001). Conclusions: Due to the number of sessions and the type of waves corrected, "neurofeedback" is not effective in improving inhibitory response. But "Transcranial Direct Current Stimulation" is an effective method. Therefore, it is suggested that the "Transcranial Direct Current Stimulation” be used to solve the above problem." Keywords: Attention Deficit Hyperactivity Disorder, Neurofeedback, Transcranial Direct Current Stimulation, Executive Function, Inhibition.