اثرات سميت سلولي و آنتي‌اكسيداني عصاره‌هاي مختلف اندام هوايي گياه .Centaurea virgata Lam

Cytotoxic Effect and Antioxidant Capacity of Different Extracts of Centaurea virgate Lam

سابقه و هدف: گونه‌ Centaurea virgate Lam. با نام فارسي گل گندم بوته‌اي يا تركه‌اي از خانواده‌ي Astraceae يكي از گياهان دارويي مورد استفاده در مناطق متعدد از جمله نواحي غربي ايران مي‌باشد. هدف از اين مطالعه بررسي اثر سميت سلولي و اندازه‌گيري ظرفيت آنتي‌اكسيداني عصاره‌هاي مختلف گياه C.virgata مي‌باشد. مواد و روش‌ها: عصاره‌هاي پتروليوم اتري، دي‌كلرو‌متاني، اتيل‌استاتي و متانولي به ترتيب از اندام هوايي گياه به روش خيساندن تهيه و با استفاده از روش تقطير در خلاء خشك شدند. سپس با استفاده از آزمون MTT (3-[4,5-dimethylthiazol-2-yl]-2,5 diphenyl tetrazolium bromide) اثر سميت سلولي آن‌ها در غلظت‌هاي متفاوت بر رده‌هاي سلولي سرطاني نظير HepG2، MCF7، A549 و HT-29 مورد بررسي قرار گرفت. هم‌چنين ظرفيت آنتي‌اكسيداني عصاره‌ها به وسيله‌ي دو روش DPPH (2,2-Diphenyl- Picrylhydrazyl) و FRAP (Ferric Reducing Antioxidant Potential) اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: در آزمون DPPH عصاره اتيل‌استاتي گياه اثر بهتري نسبت به ساير عصاره‌ها از خود نشان داد. هم‌چنين از ميان نتايج آزمون‌ MTT بر رده‌هاي سلولي مورد بررسي، بيش‌ترين اثر سميت سلولي مربوط به تيمار رده‌ي A549 با عصاره‌ي دي‌كلرو‌متاني C.virgata با مقدار IC50 معادل/ml μg 54/44 بود. در حالي‌كه ساير عصاره‌ها سميت سلولي چشم‌گيري از خود نشان ندادند. استنتاج: با توجه به گزارش‌هاي متعدد آثار سميت سلولي و آنتي‌اكسيداني چشم‌گير از اغلب گونه‌هاي جنس Centaurea، لازم است آزمايشات تكميلي فيتوشيميايي و فارماكولوزيكي جهت تفسير اين نتايج به كار گرفته شود.

Background and purpose: Centaurea virgate Lam. (Gole-Gandome-Booteii or Gole-Gandome- Tarkeii in Persian) from Asteraceae, is one of the medicinal plants which is used in numerous regions, including western regions of Iran. This study aimed at investigating the cytotoxic activity and antioxidant capacity of C.virgata extracts. Materials and methods: Petroleum ether, dichloromethane, ethyl acetate, and methanol extracts were prepared from plant aerial parts. Using MTT (3-[4,5-dimethylthiazol-2-yl]-2,5 diphenyl tetrazolium bromide) assay, cytotoxic effects of different concentrations of extract were investigated on HepG2, MCF7, HT-29 and A549 cancerous cell lines. The antioxidant capacity of the extracts was measured by 2,2-Diphenyl- Picrylhydrazyl (DPPH) and Ferric Reducing Antioxidant Potential (FRAP) assays. Results: According to the DPPH test, ethyl acetate extract showed moderate antioxidant activity compared to other extracts. The highest cytotoxic activity was found in dichloromethane extract (IC50 = 54.44 μg/ml) against A549 cell line, while other extracts did not show considerable toxicity. Conclusion: According to several reports on cytotoxicity and antioxidant effects of Centaurea plant group, further phytochemical and pharmacological studies are needed to clarify these results.