پديد آورندگان :
چوبداري، عسگر دانشگاه علامه طباطبائي - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي , عليزاده، حميد دانشگاه علامه طباطبائي - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي , شريفي درآمدي، پرويز دانشگاه علامه طباطبائي - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي , عسگري، محمد دانشگاه علامه طباطبائي - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي - گروه سنجش و اندازه گيري
كليدواژه :
تحول , آسيب بينايي , آسيب شناسي , كنش هاي اجرايي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: كنش هاي اجرايي اهميت بسيار زيادي براي دستيابي به موفقيت‌هاي تحصيلي و اجتماعي در دوره كودكي دارد. اين اصطلاح، مجموعه اي از توانايي‌هاي شناختي مانند برنامه‌ريزي، مهار توجه، حافظه فعال، بازداري، و انعطاف‌پذيري شناختي را شامل ميشود. امروزه، مدل‌هاي نظري بر نقش محدوديت بينايي در تحول و ارزيابي كنش هاي اجرايي تاكيد مي‌كنند؛ بنابراين هدف از انجام اين پژوهش، مطالعه مروري نظام‌مند تحول و آسيب شناسي كنش هاي اجرايي در كودكان با آسيب بينايي بود.
روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش مرور نظام‌مند انجام شد؛ بدين صورت كه يافته‌هاي پژوهشي از سال‌هاي ميلادي 1995 تا 2019 در پايگاه‌هاي اطلاعاتي PupMed، Springer، Scopus، ProQuest، Science direct، Google Scholar با جستجوي كليدواژه‌هاي كنش هاي اجرايي، نابينايي، نابينايي مادرزادي، آسيب بينايي، توانمندي‌هاي شناختي، حافظه، حافظه فعال، حافظه شنيداري، بازداري، توجه، و حافظه كوتاه‌مدت مورد جستجو قرار گرفت كه در نهايت بر اساس معيارهاي ورود از بين 49 مقاله سرچ شده، با استفاده از چك‌ليست پريزما، 21 مقاله وارد پژوهش شده و نتايج به دست آمده طبقه‌بندي، خلاصه، و گزارش شد.
يافته‌ها: ارزيابي حاصل از مقالات مورد بررسي نشان داد كه با وجود تأثير اجتناب ناپذير حس بينايي در تحول كنش هاي اجرايي، عواملي مانند سن آغاز نابينايي، جبران حسي، توجه فضايي- شنيداري و پردازش شنيداري، مهارت‌هاي جهت‌يابي و تحرك، انعطاف‌پذيري قشر مخ، تغييرات ساختاري مغز، و سطح عملكرد هوشي، نقش بسيار مهمي در تحول بهنجار كنش هاي اجرايي كودكان با آسيب بينايي دارد.
نتيجه‌گيري: بررسي يافته‌هاي به دست آمده نشان داد كه تحول كنش هاي اجرايي در كودكان با آسيب بينايي همان پيچيدگي‌هاي تحول اين كنش ها را در كودكان بينا دارد و آن را مي توان توسط يك عامل تبيين كرد. با اين وجود، تجربيات و ويژگي‌هاي فردي و محيطي سهم بيشتري در تحول كنش هاي اجرايي كودكان با آسيب بينايي دارند؛ بنابراين توجه به اين عوامل مي‌تواند به شناخت بهتر كنش هاي اجرايي در اين كودكان كمك كرده و به طراحي روي آوردهاي جديد آموزشي، توانبخشي، و مداخله منجر شود.
چكيده لاتين :
Background and Purpose: Executive functions are very important in achieving the educational and social success in childhood. This term includes a set of cognitive abilities like planning, attention control, working memory, inhibition, and cognitive flexibility. Nowadays, the theoretical models emphasize on the role of visual limitation in the development and evaluation of executive functions. Therefore, the purpose of this study was to systemically review the development and pathology of executive functions in children with visual impairment.
Method: This study was conducted as a systematic review; in such a way that PupMed, Springer, Scopus, ProQuest, Science direct, and Google Scholar databases were searched for the keywords of executive functions, blindness, congenital blindness, visual impairment, cognitive abilities, memory, working memory, auditory memory, inhibition, attention, and short-term memory to obtain the research results from 1995 to 2019. Finally, among the 49 articles searched, 21 articles were included in our research based on the inclusion criteria and PRISMA Checklist. Then the results were classified, summarized, and reported.
Results: Evaluation of the articles showed that in spite of the inevitable impact of visual sense in the development of executive functions, factors like age at onset of blindness, sensory compensation, spatial-auditory attention and auditory processing, orientation and mobility skills, cerebral cortex flexibility, changes in the brain structure, and the intelligence function play an important role in the normal development of executive functions of children with visual impairment.
Conclusion: The results showed that the development of executive functions in children with visual impairment has the same complexities of executive functions in normal children and cannot be explained by a single factor. However, personal and environmental experiences play a greater role in the development of visually impaired childrenchr('39')s executive functions. Therefore, paying attention to these factors can help us to achieve a better understanding of the executive functions in these children and design new educational, rehabilitation and interventional approaches.
