مدل‌يابي ارتباط بين اخلاق حرفه‌اي و معنويت در كار با مسؤوليت اجتماعي در ميان پرستاران بيمارستان‌هاي دولتي شهر كرمانشاه

Structural modeling of relationship between professional ethics and spirituality at work with social responsibility among nurses in the public hospitals in Kermanshah city

مقدمه: مقوله مسؤوليت اجتماعي موضوعي كليدي در نظام مديريت سلامت است كه بررسي همه‌جانبه آن نيازمند شناسايي متغيرهاي زيادي است؛ چالش عمده در برنام‌ريزي مديران پرستاري هم تعيين متغير اصلي است كه تأثيرعمده‌اي بر اين رفتار سازماني پرستاران دارد. از جمله متغيرهاي تأثيرگذار بر مسؤوليت اجتماعي مي‌توان به اخلاق حرفه‌اي و معنويت در كار اشاره نمود. هدف: اين مطالعه به بررسي مدل ارتباط بين اخلاق حرفه‌اي و معنويت در كار با مسؤوليت اجتماعي در ميان پرستاران بيمارستان‌هاي دولتي شهر كرمانشاه پرداخته است. مواد و روش‌ها: نوع پژوهش، توصيفي- همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش، تمامي پرستاران دو بيمارستان دولتي شهر كرمانشاه در سال 1392بودند. (386نفر) كه تعداد 157 نفر با استناد به جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها سه پرسشنامه استاندارد بودند: پرسشنامه اخلاق حرفه‌اي كادوزير(2002)؛ معنويت در كار ميليمان و همكاران ( 2003) و مسؤوليت اجتماعي آپايدين و ايركان (2010). پايايي پرسشنامه ها نيز با استفاده از آلفاي كرونباخ بترتيب ؛ (0/79) ، (0/80) و (70/0) محاسبه شده است. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها نيز از روش مدل‌يابي معادلات ساختاري با كمك نرم افزار ليزرل ( 72/8 ) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان دادند كه بين اخلاق حرفه‌اي و معنويت در كار (با مقدار 2/55=t و05/0>P) و بين معنويت در كار و مسؤوليت اجتماعي (با مقدار 2/28= t و 05/0> P) رابطه مثبت و معني‌داري وجود داشت. همچنين معنويت در كار در رابطه بين اخلاق و مسؤوليت اجتماعي نقش ميانجي را داردكه با تائيد نقش ميانجي معنويت، اخلاق حرفه‌اي داراي اثر غيرمستقيم، مثبت و معني‌دار بر مسؤوليت اجتماعي پرستاران مي‌باشد. نتيجه‌گيري: به مديران پرستاري و بيمارستان‌ها پيشنهاد مي‌گردد كه برا ي افزايش مسؤوليت‌پذيري پرستاران؛ زمينه و بسترهاي اخلاق حرفه‌اي و محيط كاري را بگونه‌ايي آماده كنند كه احساس ارزشمندي و مؤثر و مفيد بودن را در پرستاران ايجاد نموده و در نهايت زمينه‌ساز ارتقاي مسؤوليت‌پذيري آنها در قبال بيماران ، سازمان و جامعه باشند.

Introduction: The concept of social responsibility is a key issue in health management system, which a comprehensive survey of it, needs to identify so many variables. Essential challenge for nurse managers in planning is reorganization the main variable which is important effect on nurses’ organizational behavior. Professional ethics and spirituality at work are among variables which are effective on social responsibility. Aim: The aim of study was examination of structural modeling of relationship between professional ethics and spirituality at work with social responsibility among nurses in the public hospitals of Kermanshah city. Method: The study was descriptive-correlation. The population of the study was all staff nurses in two public hospitals (N=386) of Kermanshah city in 2013. According to the Morgan table (157) of them were selected randomly. Three standard questionnaires were used: Professional Ethics questionnaire (Cadozier, 2002) Spirituality at work (Milliman & et al, 2003) and Social Responsibility (Apaydin & Ercan, 2010). Their reliabilities by α- chronbach were (0.79, 0.80 & 0.70) respectively. For data analysis, structural equation modeling was used through Lisrel 8.72 software. Results: The findings showed that there is a significant positive relationship between professional ethics and spirituality (t = 2.55, P< 0/05), and between spirituality and social responsibility at work (t= 2.28, P< 0/05).Also, spirituality played a mediator role, in relationship between ethics and social responsibility this mean is professional ethics have indirect and significant positive effect on nurses’ social responsibility at work. Conclusion: Nurse managers and hospitals administrators must be prepared context and work environment for nurses which they feel valuable, effective and useful and eventually promote their responsibility towards patients, organization and society.