ارزيابي مدل مفهومي پيش بيني رفتار شهروندي سازماني پرستاران براساس سبك زندگي وتعهد سازماني

Evaluation of predictive conceptual model organizational citizenship behavior in nurses based on their lifestyle and organizational commitment

مقدمه: سازمان‌هاي پوياي امروزي ازكاركنان خود انتظار بروز رفتارهايي داوطلبانه دارند كه به موجب آن،كاركنان عملكرد خود را ارتقاي دهند. رفتار شهروندي سازماني در پرستاران دركيفيت مراقبت ارائه شده از سوي آنان تأثيرگذار است. لذا؛ شناسايي متغيرهاي مؤثر بربروز اين رفتار از جمله؛ سبك زندگي و تعهد سازماني مي‌تواند گامي در جهت افزايش كيفيت مراقبت باشد. هدف: هدف اين تحقيق ، شناسايي رابطه سبك زندگي بر بروز رفتارشهروندي ‌سازماني پرستاران از طريق متغير تعهد سازماني است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش يك مطالعه پيمايشي- تحليلي از نوع مقطعي است كه درسال 1392 دربيمارستان‌هاي دولتي استان خراسان شمالي انجام پذيرفت. در اين مطالعه نمونه‌گيري طبقه‌اي با تخصيص متناسب صورت گرفت و (420 ) نفر از پرستاران به صورت تصادفي انتخاب شدند و به پرسشنامه‌هاي استاندارد تعهد سازماني آلن ومي ير(1990)، سبك زندگي كاتلر (2000) و رفتارشهروندي سازماني توسط اورگان(2000) پاسخ دادند. براي تعيين پايايي ابزار نيز از آلفاي كرونباخ استفاده گرديد كه ضريب پايايي به ترتيب (6/82% ، 8/85% و 4/87% ) به دست آمد. درنهايت داده‌ها با آزمون پيرسون و تحليل مسيري از طريق نرم افزار 18 spss و ليزرل( 72/8 ) مورد تجزيه و تحليل قرارگرفتند. يافته‌ها: ميان­ عوامل سبك زندگي: فعاليت (28%= β)، علايق (40%= β)، عقيده (36%= β) ويژگي‌جمعيتي(49%= β)،­ هم‌چنين­­ عوامل تعهد­سازماني: تعهد­ هنجاري (44%= β)، تعهد عاطفي (47%= β) و تعهد مستمر (28%= β) با رفتارشهروندي سازماني ارتباط معناداري وجود داشت (5%>p). همچنين يافته‌ها نشان دادند كه رفتار شهروندي سازماني پرستاران درگرو سبك زندگي آنان است. همچنين تأثير مستقيم سبك زندگي بررفتارشهروندي سازماني بيشتر از تأثير غير مستقيم سبك زندگي بررفتارشهروندي سازماني با واسطه تعهدسازماني است( 000/0>P). نتيجه‌گيري: باتوجه به يافته‌هاي پيشنهاد مي‌گردد مديران پرستاري بيمارستاني براي بهبود رفتار شهروندي ‌سازماني پرستاران به برنامه‌ريزي در راستاي تغيير مؤلفه‌هاي مؤثر از جمله سبك زندگي و تعهد سازماني آنان همت گمارند.

Introduction: Dynamic organizations expect their employees to behave beyond their defined roles behaviors that employees promote their performance. Since organizational citizenship behavior nurses effect on quality of nursing care so, assessing factors that influence their organizational citizenship behavior would be increased quality of nursing care. Aim: This main purpose of this study was to assessing the relationship between lifestyle and organizational citizenship behavior the clinical nurses with emphasis on intermediate role of organizational commitment. Method: This study was a descriptive-survey that was done in North Khorasan public hospitals in 2013. In this study, cluster sampling was used with proportional allocation and finally, 420 nurses were selected randomly. They answered to standardized questionnaires with Likert scale Organization commitment Allen& Myer (1990), Lifestyle Katler (2000), and citizenship organizational behavior Oregan (2000). The Cronbach’s alpha was used to determinereliability that was obtained as follows: 82.6%,.85.8% and 87.4%. Finally, data was analyzed by use Spearman and Path Analyze tests through SPSS18 and Lisrel 8.72 soft wares. Results: There are a significant correlation between the lifestyle factors activity (β=28%) interests (β=40%), opinion (β=36%), property population (β=49%), and­ organizational­ commitment­ factors ­affective commitment (β=47%), continuous commitment (β=28%), normative commitment (β=44%) with citizenship organizational behavior of the nurses. The direct effect nurses’ life style on their citizenship organizational behavior is more than its effect with organizational commitment as a mediator (p<0.000). Conclusion: In order to findings suggested that nurse managers planning for changing factors that effect on nurses’ life style and their organizational commitment for improving nurses’ citizenship behavior.