ارايه مدل ساختار ارتباطي بين رهبري معنوي ادراك شده با تعهد، رفتار شهروندي و عملكرد پرستاران

Structural equation modeling of the relationship between perceived spiritual leadership with organizational commitment, organizational citizenship behavior and performance in nurses

مقدمه: رهبران معنوي با استفاده از اتصال فعاليت‌هاي كاركنان به ارزش‌هاي عميق دروني‌شان، باعث افزايش تعهد، عملكرد، انگيزش و نهايتاً بروز رفتاهاي شهروندي سازماني مي‌شوند.كاركنان متعهد نسبت به سازمان خود احساس هويت قوي دارند و اين تعهد بالاي افراد مسلماً در افزايش عملكرد آنها نيز مؤثر خواهد بود؛ اين پديده رفتاري در سازمان‌هاي بهداشتي- درماني كه كميت و كيفيت مراقبت‌هاي پرستاري مهم است مي‌تواند ارزشمند باشد. هدف: مطالعه حاضر در صدد آزمون مدل ارتباطي بين ابعاد رهبري معنوي (چشم انداز، ايمان/ اميد و نوع دوستي) و نتايج سازماني (تعهد، رفتار شهروندي و عملكرد) حاصل از آن در ميان پرستاران باليني است. مواد و روش‌ها: نوع مطالعه توصيفي - مقطعي است كه در سال 1392 انجام شده است. جامعه آماري اين مطالعه را كليه پرستاران حوزه شهرستان نوشهرتشكيل مي‌دادند كه (192) نفر از آنها به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده به عنوان نمونه انتخاب گرديدند. داده‌ها بوسيله چهار پرسشنامه؛ پرسشنامه رهبري معنوي فراي (2005) با ضريب اعتبار(4/92) و پرسشنامه رفتار شهروندي سازماني بل و منگاس (2002) با ضريب اعتبار (6/87 ) و پرسشنامه تعهد سازماني با ضريب اعتبار( 1/76 ) و پرسشنامه عملكرد سازماني فراي (2011) با ضريب اعتبار( 7/84 ) گردآوري شدند. تجزيه و تحليل داده با استفاده از نرم افزار 18 SPSS و 20 AMOS و روش آماري مدلسازي معادلات ساختاري انجام شد. يافته‌ها: يافته‌هاي نشان دادند كه ادراك مثبت پرستاران از رهبري معنوي با تعهد و بروز رفتار شهروندي و عملكرد آنان رابطه داشته است. بگونه‌اي كه عملكرد پرستاران هم به صورت مستقيم (87/0=β) از بعد ايمان/ اميد رهبري معنوي و هم غير مستقيم يعني از طريق رفتار شهروندي سازماني (60/0=β) ارتباط دارد. پيش‌بيني شد رفتار شهروندي(83/0=β) و تعهد سازماني (88/0=β) بيشترين رابطه را از بعد نوع دوستي رهبري معنوي دارد. برازش كلي مدل نشان داد كه نسبت خي دو به درجه آزادي برابر با 65/1 بود. نتيجه‌گيري: مديران پرستاري و بيمارستان براي بهبود عملكرد و تعهد سازماني پرستاران سعي نمايند ابتدا با ارايه برنامه‌هاي كاري با اهداف روشن (ايجاد چشم انداز) و برقراري ارتباط انساني (رفتارهاي نوع دوستانه) ادراك پرستاران را از رهبري معنوي بهبود بخشند. زيرا كه از اين طريق هم مي‌توانند بروز رفتارهاي شهروندي را تسهيل نمايند و هم عملكرد مراقبتي ايشان داراي كيفيتي مناسب گردد.

Introduction: Spiritual leaders by using cohesive performances’ employees to their internal human values resulted to increased their commitment, motivation and organizational citizenship behaviors. Staffs commitment has powerful sense to their organization and its effects on increasing their performance. This behavioral phenomenon in health care organizations is valuable because quantity and quality of care is important in there. Aim: This main purpose of this study was to assessing the relationship between dimensions of perceived spiritual leadership (vision, faith / hope and altruism) with organizational outcomes (commitment, organizational citizenship behavior and performance) in clinical nurses. Method: It was cross-sectional and descriptive study that was done in 2012.All of the nurses in Noshahr city were study population that (192) of them selected simple randomly. Data were gathered by four questionnaires Spiritual Leadership Questionnaire (Fry 2005), it’s reliability coefficient (92.4), Organizational Citizenship Behavior (Bell& Mengass 2002) it’s reliability coefficient (87.6), Organizational Commitment Questionnaire and Questionnaire for Organizational Performance (Fry 2011) with reliability coefficients (76.1, 84.7) respectively. Data analysis with use SPSS 18 and AMOS 20 software and structural equation modeling method was done. Results: The findings showed that the nurses’ perception of spiritual leadership had relationship with organizational commitment and citizenship behavior. So, nurses’ performance effected directly (β=0.87) in faith / hope domain in spiritual leadership and also, indirect relationship (0.60) in citizenship behavior effected their performance. Nurses’ citizenship behavior (β=0.83) and organizational commitment (β=0.88) had more effect from altruism domain of spiritual leadership. Overall of model fitness showed χ2/df equal with 1.65. Conclusion: Nurse managers and hospital administrators must be try for improving nurses’ performance and organizational commitment. At first in planning with clarified goals (vision) and human relationship (altruism) improved nurses’ perception in spiritual leadership. Because by this way they could facilitate organizational citizenship behaviors and also, delivery nursing care with high quality.