مدل يابي روابط ساختاري تعارضات والدين و دانش آموزان با پرخاشگري: نقش ميانجي بي تفاوتي اخلاقي

Modeling the Structural Relationships of Conflicts between Parents and Students with Aggression: The Mediating Role of Moral Disengagement

زمينه و هدف: پرخاشگري يكي از آسيب­هاي اجتماعي است كه در جامعه در حال افزايش است. به همين جهت، پرخاشگري يك مسئله اجتماعي و يكي از موضوعات اساسي بهداشت رواني به شمار مي­آيد. علاوه بر اين، پرخاشگري يكي از مسائل مهم در دوران كودكي و نوجواني است كه با روابط فرزند با والدين و تعارضات خانوادگي در ارتباط است. بدين ترتيب پژوهش حاضر با هدف مدل­يابي روابط ساختاري تعارضات نوجوانان و والدين با پرخاشگري از طريق نقش ميانجي بي تفاوتي اخلاقي در دانش ­آموزان دختر، انجام شد. روش: نوع پژوهش حاضر، توصيفي و از نوع همبستگي و معادلات ساختاري بود. جامعه آماري اين مطالعه شامل تمامي دانش ­آموزان دختر مقطع متوسطه شهر قم در سال تحصيلي 98-99 بود كه 607 نفر از آنان به روش نمونه­ گيري خوشه اي مرحله ­اي به عنوان نمونه مورد مطالعه در اين پژوهش شركت كردند. افراد نمونه به پرسشنامه­ هاي رابطه والد- فرزند (فاين، مورلند و شويل، 1983)، بي ­تفاوتي اخلاقي (كاپرارا و همكاران، 2006) و پرخاشگري (باس و پري، 1992) پاسخ دادند. براي تجزيه و تحليل داده­ها از روش معادلات ساختاري با نرم­افزار ايموس استفاده شد. يافته ­ها: نتايج نشان داد تأثير تعارض والدين و دانش ­آموزان بر بي ­تفاوتي اخلاقي (0/67 , β=0/01P<) و پرخاشگري (0/47 , β=0/010P<)، مثبت و معنادار است؛ تأثير بي ­تفاوتي اخلاقي بر پرخاشگري (0/26 , β=0/01P<) مثبت و معنادار است؛ و بي­ تفاوتي اخلاقي در ارتباط بين تعارض نوجوانان و والدين و پرخاشگري، نقش ميانجي مثبت و معناداري دارد (0/17 , β=0/01P<). نتيجه ­گيري: بر اساس نتايج به­ دست آمده در اين مطالعه مي­ توان نتيجه گرفت كه تعارض والدين و دانش ­آموزان به افزايش بي ­تفاوتي اخلاقي و پرخاشگري دانش ­آموزان دختر، منجر مي­ شود. همچنين بي­ تفاوتي اخلاقي بر رابطه بين تعارض والدين و دانش ­آموزان و پرخاشگري آنان، مي ­افزايد.

Background and Purpose: Aggression is a social damage which is increasing in the society. In addition, aggression is one of the most important issues of childhood and adolescence which is related to parent-child relationships and family conflicts. Therefore, present study aimed to modeling the structural relationships of conflicts between the parents and adolescents with aggression through the moderating role of moral disengagement in female students. Method: This was a study with descriptive-correlational design and structural equations. The study population included all the female students studying at the secondary schools of Qom in the academic year of 2019-2020. A sample of 607 students was selected by multi-stage cluster sampling to participate in this research. The participants answered Parent-Child Relationship Scale (Fine, Moreland, & Schwebel, 1983), Moral Disengagement Scale (Caprara et al., 2006) and Aggression Questionnaire (Buss & Perry, 1992). To analyze the data, structural equations modeling with AMOS was used. Results: Results showed that effect of adolescent-parent conflict on moral disengagement (P<0.01, β=0.67) and aggression (P<0.01, β=0.47) was positive and significant. The effect of moral disengagement on aggression (P<0.01, β=0.26) was positive and significant. Moral disengagement had a positive and significant mediating role in the relationship between parent-adolescent conflict and adolescent aggression (P<0.01, β=0.17). Conclusion: Based on the results of the present research, it can be concluded that the parent- adolescent conflict leads to the increase of moral disengagement and aggression in female students. Also, moral disengagement increases the relationship between parent-adolescent conflict and aggression.