تبيين بحران كرونا ويروس (كويد-19) بر اساس نظريه ضداطلاعات: بيان ديدگاه

Explanation of the Coronavirus (COVID-19) Crisis Based on Disinformation Theory: A commentary

وقوع حوادث مي‌تواند باعث ايجاد بحران در يك كشور شود. جنگ، سيل، زلزله، حملات تروريستي و حتي بيماري‌هاي واگيردار نمونه‌هايي از اين بحران‌ها هستند.[1] شروع كرونا ويروس (كويد-19) در اواخر سال 2019 در چين و شيوع گسترده آن در ساير كشورها مصداق يك بحران به معناي واقعي است كه كمتر تاريخ چنين پديده‌اي در اين ابعاد ثبت كرده است. [2] تاكنون هيچ واكسن يا داروي ضدويروسي موفقيت‌آميزي براي عفونت‌هاي كرونا ويروس ازنظر باليني تأييد نشده است. بنابراين پيشگيري و كنترل عفونت و رعايت اصول بهداشتي توسط عموم مردم در اولويت است. [3] در ضمن بايد توجه داشت كه رعايت اصول بهداشتي توسط عموم مردم، يكي از راه‌هاي عمده كنترل اين ويروس است. وجه ديگر اين ويروس، اثرات مخرب آن بر حوزه اطلاعات يعني توليد و اشاعه شبه‌اطلاعات (Misinformation)، ضداطلاعات (Disinformation) و اطلاعات متناقض (Contradictory Information) به‌طور گسترده در كشورهاي مختلف جهان است. ازآنجايي‌كه توليد و اشاعه اطلاعات صحيح از ضروريات كنترل اين بيماري است، كنترل اطلاعات ذكرشده به‌ويژه «ضداطلاعات» نيز داراي اهميت زيادي است چون ضداطلاعات، اطلاعات غير معتبري است كه باهدف كسب منفعت، توليد و انتشار مي‌يابند. [4] علي محمدي و اسپندي نيز بر اهميت اطلاعات دقيق و صحيح در جهت برنامه‌ريزي‌هاي كنترل اين ويروس در جامعه تأكيد مي‌كنند. [5] در اين مقاله نويسندگان به دلايل انتشار ضداطلاعات در بحران كرونا پرداخته و راه‌حل‌هاي پيشنهادي را ارائه مي‌دهند. درواقع، ويژگي‌هاي خاص اين ويروس، خود عامل توليد و اشاعه گسترده ضداطلاعات و به‌تبع آن منفعت‌طلبي گروهي از افراد يا گروه‌ها در جوامع مختلف شده است. درعين‌حال جداي از ايجاد بي‌نظمي در ساختار اقتصادي، اجتماعي و سياسي كشور، باعث سردرگمي عموم مردم در شناسايي اطلاعات معتبر از غير معتبر شده و با افزايش ضداطلاعات در جامعه زمينه براي ظهور بي‌اعتمادي مردم نسبت به مسئولين كشور و نيز افزايش قانون‌گريزي عموم مردم را ايجاد مي‌كند.