كليدواژه :
آلاينده و تالاب , آلاينده ها و محيط زيست , تغييراقليم , شاخص كيفي , گونه هاي غيربومي
چكيده فارسي :
تالاب‌ها اكوسيستم هاي با ارزشي هستند كه از كاركردهاي بسيار متنوعي به منظور حفاظت از تنوع زيستي، ارزش‌هاي طبيعي، اقتصادي و اجتماعي متعدد، برخوردار هستند. اهميت تالاب‌ها بويژه در مناطق خشك و نيمه خشك مانند ايران بيشتر است. تالاب‌ها از طرق مختلف مي‌توانند اثرات تغيير اقليم را كاهش دهند، بنابراين زوال و نابودي تالاب‌ها اثرات تغيير اقليم را تشديد مي‌نمايد. در حال حاضر تالاب بين‌المللي‌انزلي تحت تاثير انواع استرس‌ها و آلاينده هاي محيطي از قبيل ورود پساب‌هاي‌صنعتي، كشاورزي و شهري، حضور گونه‌هاي غيربومي، تغييركاربري و تغذيه‌گرايي قرار گرفته است. به همين دليل نياز به بررسي تغييرات مكاني و زماني آلاينده‌ها با استفاده از شاخص هاي كيفي از مهمترين مولفه‌هاي مطالعات كيفي‌آب است. با توجه به اهميت بين المللي و اثر زيست محيطي تالاب انزلي در توسعه پايدار، در اين مطالعه به پايش‌كيفي اين اكوسيستم با استفاده از داده هاي حاصل از نمونه برداري‌هاي فصلي صورتگرفته طي سال 1393 در 10 ايستگاه با استفاده از شاخص‌هاي كيفي nsfwqia و nsfwqim و owqi پرداخته شده است. بر اساس نتايج بدست آمده از شاخص هاي مختلف، اكثر ايستگاه‌ها در طبقه متوسط تا بسيار بد قرار گرفته اند. آلوده ترين ايستگاه در شاخص هاي nsfwqim nsfwqia و owqi به ترتيب نوخاله، تالاب شرق و پيربازار در فصل تابستان بود. نتايج آناليز واريانس، نشان‌دهنده اختلاف معني دار (0/05 > p) بين شاخص‌هاي ذكرشده و فصول مختلف است. از يك طرف معني‌دار بودن همبستگي (در سطح 0/05 و 0/01 ) پارامترهايي bod5، فسفات، دماي آب و اكسيژن محلول با شاخص هاي كيفي و از طرف ديگر مقايسه مقادير كل شاخص‌ها، نشان داد كه شرايط خوبي از نظر كيفيت آب حاكم نبوده و نياز به چاره انديشي و اعمال سياست‌هاي مديريتي جهت بهبود وضعيت اين اكوسيستم منحصربه فرد، بيش از هر زماني ضروري به نظر ميرسد.
چكيده لاتين :
Wetlands are valuable ecosystems that have a variety of functions
to protect biodiversity, natural values, economic and social values.
The importance of wetlands, especially in arid and semi-arid
regions such as Iran, is higher. Wetlands can reduce the effects
of climate change in different ways. Hence, the degradation
of wetlands will intensify the climate change impacts. At the
moment, the Anzali international wetland is under the impact
of environmental stresses and pollutants such as the entry of
the industrial, agricultural, and urban effluents, the presence
of non-native species, changes in the purpose of usage, and
eutrophication. Therefore, the need to study the spatial and
temporal variations of pollutants using qualitative indicators is
one of the most important factors in water quality studies. In
this study, due to the importance of the Anzali wetland and its
environmental impact on sustainable development, an ecosystem
quality survey was conducted using the data from seasonal
sampling which took place in the year 1393 at 10 stations using
NSFWQIa, NSFWQIm, and OWQI qualitative indices. Based on
the results of the various indices, most stations are categorized in
having middle to very bad levels. During the summer season, the
most polluted stations according to the NSFWQIm, NSFWQIa,
and OWQI indices were Nokhale, East of wetlands, and Pirbazar,
respectively. The variance analysis showed a significant difference
(p < 0.05) between the mentioned indices and different seasons.
The significant correlation (at 0.05 and 0.01) of parameters such
as BOD5, phosphate, water temperature, and dissolved oxygen
with qualitative indices on the one hand, and comparison of
the total values of indices, on the other hand, showed a bad
condition for the water quality and the need for remediation and
implementation of management policies in order to improve the
status of this unique ecosystem.
