بررسي اثر تداخلي آنتاگونيست گيرنده D2 دوپامين بر سندرم پلي كيستيك تخمداني القاشده با مرفين در موش بزرگ آزمايشگاهي

Survey on the interaction effect of dopamine D2 receptor antagonist on morphine-induced polycystic ovary syndrome in rat

مقدمه و هدف: سندرم تخمدان پلي كيستيك (PCOS) يكي از رايج ترين اختلالات اندوكرين و متابوليك در زنان پيش از يائسگي است. مواد مخدر از جمله مرفين در بروز اين عارضه مؤثرند. هيپرپرولاكتيني نيز احتمال بروز اين عارضه را افزايش مي‌دهد. دوپامين، مهاركننده ترشح پرولاكتين، داراي گيرنده در نسج تخمدان است. در اين بررسي از متوكلوپراميد به عنوان آنتاگونيست گيرنده دوپامين (D2) در تداخل با مرفين استفاده شده است. مواد و روش ها: در اين پژوهش، 48 سر موش بزرگ آزمايشگاهي ماده ويستار به صورت باكره (و تحت فاز دي استروس) در محدوده وزني 250-220 گرم مورد مطالعه قرار گرفتند. به گروه اول مرفين (5 ميلي گرم/كيلوگرم) به شكل داخل صفاقي تزريق شد. گروه هاي دوم تا چهارم، متوكلوپراميد (1، 2، 4 ميلي گرم/كيلوگرم) دريافت كردند. در گروه هاي پنجم تا هفتم، متوكلوپراميد (1، 2، 4 ميلي گرم/ كيلوگرم) مقدم بر مرفين (5 ميلي گرم/ كيلوگرم) در بازه زماني 20 دقيقه اي تزريق شد. گروه كنترل تنها سالين (يك ميلي‌ليتر بر كيلوگرم) دريافت كرد. 48 ساعت بعد از تجويز دارو، حيوانات جراحي شدند و تخمدان و رحم مورد بررسي قرار گرفت. تحليل آماري با آناليز واريانس انجام شد. نتايج: تخمدان در گروه دريافت‌ كننده مرفين منظره‌ي پلي كيستيك نشان داد. در گروه هاي متوكلوپراميد ساختارهاي كيستيك وجود نداشت ولي در گروه هاي دريافت ‌كننده متوكلوپراميد مقدم بر مرفين تعداد كيست‌هاي تخمداني افزايش يافت. افزايش نسبي قطر رحم به واسطه تزريق مرفين وجود داشت كه در تلفيق با آنتاگونيست برگشت. نتيجه‌گيري: احتمالاً متوكلوپراميد با اثر مهاري گيرنده‌هاي دوپاميني و افزايش اثر پرولاكتين، باعث افزايش كيست زايي ناشي از مرفين در تخمدان شده است.

Background and Objective: Polycystic ovary syndrome (PCOS) is one of the most common endocrine and metabolic disorders in premenopausal women. Opioid drugs, including morphine are effective inducers of the PCOS. Hyperprolactinemia also increases the likelihood of this complication. The dopamine, the inhibitor of prolactin secretion, has receptors in the ovarian tissue. In this study, metoclopramide was used as a dopamine receptor antagonist (D2) to survey the interaction of dopamine with morphine. Materials and Methods: 48 female Wistar rats were studied as virgins (and under the diestrus phase) in the weight range of 220-250 g. The first group received morphine (5 mg/kg) intraperitoneally. The second to fourth groups received metoclopramide (1, 2, 4 mg/kg). In groups 5 to 7, the antagonist (1, 2, 4 mg/kg) with morphine (5 mg/kg) was injected over a period of 20 minutes. The control group received only saline (1 ml/kg). Forty-eight hours after drug administration, the animals underwent surgery and the ovaries and uterus were examined. Statistical analysis was performed by analysis of variance. Results: The ovaries showed a polycystic view in the morphine group. There were no cystic structures in the metoclopramide groups, but the number of ovarian cysts increased in the metoclopramide+morphine recipient groups. There was a relative increase in uterine diameter due to morphine injection which returned in combination with the antagonist. Conclusion: Metoclopramide may have increased morphine-induced cystogenesis in the ovary by inhibiting dopamine receptors and increasing the prolactin effect.