بررسي پويايي فسفر در يك خاك آهكي تيمار شده با سطوح مختلف كود مرغي و كود شيميايي

An Investigation of Phosphorus Dynamics in a Calcareous Soil Treated with Different Levels of Poultry Manure and Chemical Fertilizer

منابع فسفر در دنيا محدود بوده و به همين دليل استفاده بهينه از اين عنصر يكي از اهداف اصلي كشاورزي پايدار مي باشد. كودهاي آلي به عنوان يك منبع غني از فسفر مي توانند پويايي اين عنصر در خاك هاي آهكي را تغيير دهند. در اين مطالعه فسفر در سطوح 100 و 200 ميلي گرم از دو منبع كود مرغي و سوپرفسفات تريپل به يك كيلوگرم خاك آهكي اضافه شد. يك تيمار بدون كاربرد كودهاي آلي به عنوان تيمار شاهد در نظر گرفته شد. نمونه هاي براي زمان هاي 3، 120، 360، 720، 1080، 1440 و 2160 ساعت انكوباسيون گرديد و پس از هر دوره زماني ميزان فسفر آزادشده اندازه گيري شد. معادلات مختلف سينتيكي بر داده هاي فسفر آزادشده برازش و شيب معادلات به‌عنوان ضرايب سرعت تغيير شكل فسفر تعيين گرديد. در كود مرغي تا زمان 1440 ساعت فسفر آزادشده روند افزايشي و سپس كاهشي را داشت. در هر دو سطح كود شيميايي روند كاهشي در فسفر آزادشده مشاهده و بعد از گذشت 2160 ساعت از انكوباسيون به ترتيب 75 و 81 درصد از فسفر افزوده‌شده به خاك، به‌صورت غيرقابل‌دسترس تبديل شد. بر اساس شيب معادلات برازش داده شده قدرت تبديل شكل هاي فسفر در خاك تيمار شده با كود مرغي از كود شيمايي متفاوت بود. به نظر مي رسد كه در اين خاك مي بايستي كاربرد كود شيميايي فسفري در سطح كمتر و دفعات بيشتر صورت گيرد. همچنين با توجه به كاهش فسفر آزادشده در تيمار كود مرغي بعد از 1440 ساعت، تاثير كاربرد همزمان كود شيميايي و مرغي پيشنهاد مي شود.

Phosphorus (P) is a limited resource in the world and thus its efficient use is a main task in sustainable agriculture. Organic amendments as excellent sources of P are capable of changing P dynamics in calcareous soils. In the present study, P was added to a calcareous soil at two rates of 100 and 200 mg P kg-1 soil from two sources of triple super phosphate (CF) and poultry manure (PM), separately. A treatment with no amendment was considered as a control. The samples were incubated for 3, 120, 360, 720, 1080, 1440 and 2160 hrs and P release was determined after each incubation period. Several kinetic equations were fitted to the P release data and their slopes were determined as P transformation rates in the soil. In the soil treated with poultry manure, P release increased up to 1440 hrs and then it showed a decreasing trend to 2160 hrs. The P release in soil treated with chemical P fertilizer followed a decreasing trend as at the end of incubation, 75 and 81% of added P became non-extractable in soil treated with 100 and 200 mg P kg-1 soil, respectively. Based on the P transformation rate indices, transformation power of the soil treated with poultry manure and chemical P fertilizer was different. It seems that in the soil, chemical P fertilizer should be applied in smaller and more frequent applications rather than one application. Since P release has decreased in the PM amended soil, it is also recommended to study the effects of poultry manure and chemical P fertilizer co-application