كليدواژه :
علويان , هند , سند , مولتان , تشيع , زيديه , اسماعيليه , سادات مهاجر
چكيده فارسي :
تاريخ نفوذ علويان و مهاجرت آنان به شبهقاره هند، با افسانه هايي در آميخته؛ اما آنچه مسلّم است، اينكه در همان ابتداي قرن اول اسلامي، اهالي سند، كابل و هند پس از آشنايي با اميرالمؤمنين علي7 ، ارادتي عميق به آن حضرت پيدا كردند؛ تا آنجا كه بعضي از آنان با غلو درباره آن حضرت، پا را فراتر نهادند و اين، آغاز تشيع در شبهقاره هند بود. در گيرودار ظلم و ستمي كه به فرزندان اهل بيت: در دوره بنياميه و به ويژه در حكومت بنيعباس پديد آمد، جمع كثيري از علويان، بهدليل پيشينهاي كه اهالي شبهقاره هند در تشيع داشتند، به اين مناطق مهاجرت كردند و با استقبال اهالي آنجا روبهرو شدند. به اين ترتيب، علويان توانستند نفوذ معنوي و اجتماعي خود را در اين مناطق بسط و گسترش دهند؛ تا جايي كه اين مهاجرتها رو به فزوني نهاد و علويان، موفق به تشكيل دولت شيعي زيدي و شيعي اسماعيلي شدند. همين امر، تقويت پايگاه شيعيان در سراسر شبهقاره هند را در پي داشت و خود سبب مهاجرت گسترده علويان و اصحاب آنان به اين مناطق، و همچنين رونق يافتن فرهنگ و آداب آنان در مناطق مذكور بود. شهرهاي سند، مولتان و بهطور عموم شبهقاره هند، نخستين خاستگاه علويان به شمار ميرود و هجرت آنان از حجاز به اين شهرها و سپس به شهرهاي ديگر همچون كابل، بلخ، هرات، مرو، انبار، مكران، ماوراءالنهر، سمرقند و سيستان، گسترش يافت و در نتيجه، در اين مناطق خاندان هاي اثرگذاري در تاريخ اسلام پديد آمد. از اين رو، در مقاله پيشرو، فقط به علويان ساكن حجاز كه به شهرهاي سند و مولتان و هند مهاجرت كردند، پرداخته شده است.