پديد آورندگان :
صادقي سيروس دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , اوستان شاهين دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , نجفي نصرت اله دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , وليزاده مصطفي دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , منيري فر حسن مركز تحقيقات كشاورزي استان آذربايجان شرقي
كليدواژه :
اثر متقابل روي و كادميم , كلزا , وزن خشك بخش‌هوايي و ريشه , خاك شن لومي
چكيده فارسي :
براي بررسي اثر متقابل كادميم و روي بر رشد و تركيب شيميايي كلزا، آزمايش گلخانه‌اي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با دو فاكتور كادميم در هشت سطح (صفر، 0.5، 2.5، 5، 10، 20، 40 و mg kg180) و روي در هشت سطح (صفر، 5، 25، 50، 100، 200، 400 و mg kg1800)، با سه تكرار در يك خاك شن لومي اجرا شد. بعد از 60 روز، وزن خشك بخش‌هوايي و ريشه و غلظت‌هاي كادميم، روي، آهن، منگنز و مس در اين دو بخش اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه در سطوح 0.5 و mg cd kg1 2.5، كليه سطوح روي باعث افزايش وزن خشك بخش‌هوايي و ريشه گرديدند، ولي در سطوح بالاتر كادميم، كاربرد 5 و mg zn kg1 25 باعث افزايش اين صفات شده و كاربرد سطوح بالاتر روي، كاهش وزن خشك بخش‌هوايي و ريشه را به دنبال داشت. همچنين، در سطوح تا mg cd kg1 5، حتي كاربردmg zn kg1 50 كاهش غلظت كادميم بخش‌هوايي را در مقايسه با شاهد سبب شد، در حالي كه در سطوح بالاتر كادميم، اين كاهش فقط با كاربردmg zn kg1 5 حاصل گرديد. افزايش سطح كادميم در هر سطح كاربرد روي باعث كاهش غلظت روي بخش‌هوايي گرديد. مصرف روي در هر سطح كادميم، ابتدا باعث افزايش و سپس باعث كاهش غلظت آهن بخش‌هوايي و ريشه شد. كاربرد روي در هر سطح كادميم باعث افزايش غلظت منگنز بخش‌هوايي و كاهش غلظت منگنز ريشه گرديد. همچنين، كاربرد روي در هر سطح كادميم سبب كاهش غلظت مس در هر دو بخش‌هوايي و ريشه شد.
چكيده لاتين :
To investigate the interaction effect of Cd and Zn on growth and chemical composition of
canola, a factorial greenhouse experiment in a randomized complete block design with two factors
including Cd at eight levels (0, 5.0, 5.2, 5, 10, 20, 40 and 80 mg kg-1 soil) and Zn at eight levels (0,
5, 25, 50, 100, 200, 400 and 800 mg kg-1 soil) with three replications was conducted in a loamy
sand soil. After 60 days, the dry weights and concentrations of Cd, Zn, Fe, Mn and Cu in shoots and
roots were determined. At levels of 2.5 and 0.5 mg Cd per kg of soil, all levels of Zn increased
shoot and root dry weights. At higher levels of Cd, applications of 5 and 25 mg Zn per kg of soil
increased the shoot and root dry weights, but at higher levels of Zn, a decrease in these parts was
observed. Moreover, at levels up to 5 mg Cd kg-1, application of Zn even at level of 25 mg Zn kg-
1decreased Cd concentration in shoots in comparison with control. However, at higher levels of Cd,
this decrease was achieved only at 5 mg Zn kg-1. Increasing the level of Cd at any level of Zn
decreased the Zn concentration in shoots. Application of Zn at each level of Cd, first increased and
then decreased the concentration of iron in shoots and roots. Zn supplementation at each level of Cd
increased concentration of Mn in shoots and decreased its concentration in roots. In addition, Zn
application at each level of Cd decreased the concentration of Cu in both shoots and roots.
