تأثير نامتقارن تكانه‌هاي مالي بر سطح قيمت‌ها در ادوار تجاري ايران

The Asymmetric Impact of Financial Shocks on Price Levels in the Iranian Business Cycles

افزايش بي‌رويه مخارج دولت در اقتصاد موجب ايجاد بي‌ثباتي در متغيرهاي اقتصادي مي‌شود، كه يكي از مهم‌ترين اين متغيرها سطح قيمت است. اما مسئله اين است كه آيا اثر افزايش مخارج دولت در وضعيت‌هاي مختلف اقتصاد به خصوص در شرايط ركود و رونق يكسان است يا خير؟ با توجه به اين بحث، هدف اين تحقيق بررسي اثرات نامتقارن تكانه‌هاي مالي بر روي سطوح قيمت با استفاده از داده‌هاي فصلي در بازه زماني 1367:1 تا 1393:4 است. در همين راستا اثرات متقارن و نامتقارن شوك‌هاي مالي بر سطح قيمت‌ها به ترتيب توسط مدل‌هاي SVAR و TVAR مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج به دست آمده از مدل SVAR نشان دهنده آن است كه مخارج و ماليات‌هاي دولت به ترتيب اثر مثبت و منفي بر سطوح قيمت دارند. علاوه بر اين نتايج مدل TVAR حاكي از نامتقارن بودن اثر مخارج و درآمدهاي مالياتي دولت با توجه به موقعيت چرخه‌هاي تجاري است، به طوري كه يك شوك مثبت از طرف مخارج دولت در دوران رونق اثر مثبت و شديدتري بر سطوح قيمت دارد، ولي در دوران ركود شدت اين اثر كمتر است. در طرف مقابل شوك مثبت از طرف درآمدهاي مالياتي‌ دولت در هر دو وضعيت ركود و رونق اثر منفي  بر تورم دارد، ولي از نظر شدت اثر‌گذاري اين شوك در دوران رونق نسبت به ركود شديدتر است.

The excessive increase in government spending could lead to instability in economic variables, one of most important of which is price level. But the important question is whether the increasing in government spending have symmetric effects in different situations or not, especially in recession and booms. According to this discussion, the purpose of this study is to investigate the asymmetric effects of fiscal policy shocks on price levels by using seasonal data from 1988 to 2014. In this regard, first, the effects of fiscal policy shocks on price levels are essayed by the SVAR model, and then for investigating asymmetric effects of fiscal policy shocks, we applied the TVAR model. The results from SVAR model indicates that shocks from government spending and tax revenue have positive and negative effect on price level, respectively. On the other hand, results of TVAR model shows that effect of fiscal shocks is asymmetric with respect to the position of business cycles, so that a positive shock from government spending during a boom has a more positive and severe effect on price levels, but during the recession, this effect is less severe. On the other hand, a positive shock from government tax revenues has a negative effect on price levels in both the downturn and the boom, but it is more severe in terms of the impact of the shock on the boom than in the downturn.