بررسي اثرات چراي دام اهلي و حيات وحش بر شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي در منطقه استپي سرد استان اصفهان

تنوع گونه هاي گياهي همواره متضمن پايداري اكوسيستم در مقابل آشفتگي هاي محيطي و زيستي است. به منظور بررسي اثر مديريت چرا بر شاخص هاي تنوع گونه اي 15 مكان مرتعي تحت چراي دام اهلي و 1 مكان مرتعي در پناهگاه حيات وحش موته (منطقه امن آب باريكه) كه تحت چراي حيات وحش ( به ويژه آهو) قرار دارد، انتخاب شدند. نمونه برداري 56 سايت بر اساس فاصله از روستا و آبشخوار در 16 مكان مرتعي در قالب طرح تصادفي سيستماتيك با واحد نمونه‌ برداري ترانسكت خطي و با استقرار 2 ترانسكت 100 متري در جهت عمود بر هم با سه تكرار انجام شد. بر روي هر ترانسكت اطلاعات شامل درصد پوشش گياهي به تفكيك نوع گونه و فرم رويشي يادداشت گرديد. محاسبه شاخص هاي عددي تنوع، غنا و يكنواختي با استفاده از داده هاي پوشش و نرم‌افزار PAST و Excel صورت گرفت. مدل هاي توزيع فراواني شامل سري لوگ، لوگ نرمال، مدل هندسي و عصاي شكسته در هر دو منطقه برازش گرديد. نتايج نشان داد ميزان تنوع و يكنواختي گونه اي در منطقه تحت چراي حيات وحش نسبت به منطقه تحت چراي دام اهلي بيشتر بوده است، اما در دو منطقه در سطح 5 درصد داراي اختلاف معني‌داري نبودند. اين در حالي است كه شاخص غناي گونه اي در منطقه تحت چراي دام اهلي بيشتر بوده است به‌طوريكه شاخص‌هاي غناي گونه اي منهينگ (2.41) و مارگالف (3.03 ) در منطقه تحت چراي دام اهلي مقادير بيشتري نسبت به شاخص هاي غناي گونه اي منهينگ (1.52) و مارگالف (2.12) در منطقه پناهگاه حيات وحش موته داشته و در سطح 5 درصد داراي اختلاف معني‌داري بودند. نمودار لگاريتمي توزيع رتبه اي فراواني گونه هاي هر دو منطقه با شيب تند از مدل عصاي شكسته پيروي كرده و نشان مي دهد كه منطقه داراي گونه هاي غالب است و افراد با فراواني متوسط در آن كمتر يافت مي شوند. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل رج بندي CCA، نشان داد كه دو منطقه از نظر عامل مديريت، پوشش گياهي و شاخص غناي گونه اي به‌طور مناسبي در فضاي رج بندي از هم تفكيك شده اند.