نخستين گزارشهاي غربيان از يورش آل‌سعود و وهابيان به كربلا (1216ق.)

حمله دولت آل‌سعود اول به كربلا در سال 1216ق./1802م. خطر وهابيان را براي دولت عثماني آشكار كرد و غربيان را نيز به انديشه شناخت اين گروه انداخت. پس از اين واقعه، چند كتاب درباره وهابيان در كشورهاي اروپايي به قلم خاورشناسان و ديپلمات‌‌هايي كه در كشورهاي اسلامي حضور داشتند منتشر شد كه شامل شرحي از اين واقعه نيز بود. اين مقاله گزارشي است از واقعه حمله به كربلا، به روايت نخستين منابع غربي كه در نيمه نخست سده نوزدهم ميلادي نوشته شده‌اند. در اينجا افزون بر گزارشي از شرح واقعه به قلم اين نويسندگان، منظر آنان در تحليل زمينه‌ها و پيامدهاي اين واقعه بازتاب يافته است. افزون بر برخي اطلاعات تازه كه نويسندگان غربي درباره واقعه به دست داده‌اند، ديدگاه آنان در تحليل سياسي و اقتصادي اين واقعه قابل توجه است. نقش زمينه‌اي ضعف امپراتوري عثماني در اين واقعه، انگيزه‌هاي اقتصادي وهابيان و تأثير اقتصادي و سياسي اين حمله در توسعه قدرت آل‌سعود از جمله اين موارد است.