تأثير باكتري‌هاي محرك رشد بر توليد اسيدهاي آلي و غلظت سرب و كادميوم در گياه كلم

اسيدهاي آلي از جمله تركيبات طبيعي هستند كه از ريشه گياه ترشح مي‌شوند و مي‌توانند حلاليت و جذب فلزات سنگين را تحت تأثير قرار دهند. به منظور بررسي تأثير باكتري‌هاي محرك رشد گياه بر توليد اسيدهاي آلي و جذب فلزات سنگين توسط ارقام مختلف كلم يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه زنجان اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايشي شامل سه رقم كلم (كلم زينتي، كلم بروكلي و كلم برگ) و شش سطح تلقيح با باكتري‌هاي محرك رشد گياه‎ شامل Pseudomonas putida PTCC1694، Bacillus megaterium PTCC1656، Bacillus subtilis PTCC1715،Proteus vulgaris PTCC1079 ، Azotobacter chroococcum و يك تيمار بدون تلقيح بود. نتايج تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه نوع رقم، تلقيح با باكتري‌هاي محرك رشد گياه و اثرات متقابل آن‌ها تأثير معني‌داري در سطح احتمال يك درصد (0.01 p) بر غلظت اسيدهاي آلي خاك ريزوسفري، عملكرد تر و خشك گياه، غلظت سرب و كادميوم ريشه و بخش هوايي گياه كلم داشتند. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه توليد اسيدهاي آلي در منطقه ريزوسفري، حلاليت و غلظت فلزات سنگين در گياهان را افزايش داد. به‌طوري كه بيش‌ترين غلظت اسيدماليك و سيتريك در خاك ريزوسفري تلقيح شده با باكتري P. putida مشاهده شد. بيش‌ترين غلظت سرب و كادميوم ريشه و بخش هوايي گياه كلم نيز در همين تيمار به دست آمد. ‌هم‌چنين بيش‌ترين غلظت اسيد استيك، بيش‌ترين عملكرد گياه كلم، بيش‌ترين غلظت كربن آلي محلول و كمترين اسيديته خاك ريزوسفري مربوط به تيمار تلقيح شده با باكتري B. megaterium بود.