مكان‌يابي بهينه محل دفن مواد زائد جامد شهري شهر قروه با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP)

زمينه و هدف: توليد زباله نتيجه طبيعي زندگي جوامع بشري بوده و خطرات زيست‌محيطي ناشي از سوء مديريت مواد زائد جامد، يكي از مشكلات اساسي است. تعيين مناطق مناسب براي دفن پسماند، از راهكارهاي عمومي در مقابله با اين بحران است. پژوهش حاضر با هدف يافتن مناطق مناسب دفن پسماند در شهر قروه به دليل موقعيت خاص آن از نظر كشاورزي و معدني انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش توصيفي، تحليلي و كمّي، براي مكان‌يابي دفن پسماند، ابتدا لايه‌هاي اطلاعاتي مؤثر در مكان‌يابي دفن محدوده مورد مطالعه شامل شيب، كاربري اراضي، پوشش گياهي، زمين‌شناسي، گسل، سكونت‌گاه‌هاي شهري و روستايي، كيفيت آب‌هاي سطحي و زيرزميني، راه‌ها، صنايع و معادن و خاك شناسايي و با مراجعه به سازمان‌ها و مراكز اطلاعاتي تهيه و از سامانه سيستم اطلاعات جغرافيايي، فرآيند تحليل سلسله مراتبي و ارزيابي چندمعياري مكاني براي تلفيق نقشه‌ها استفاده شد. يافته‌ها: در اين پژوهش ابتدا فاصله از معيارهاي مهم در مكان‌يابي دفن زباله بر اساس ويژگي‌هاي منطقه ، با كاربرد سامانه سيستم اطلاعات جغرافيايي و مدل تحليل سلسله مراتبي به وسيله نرم افزار Expert Choice ، شناسايي ‌شده و پس از وزن‌دهي به هر كدام و تحليل اين وزن ها نقشه هاي هم وزن معيارهاي مختلف به دست آمد.با تلفيق دو روش ارزيابي چندمعياري تركيب خطي وزني و مدل تحليل سلسله مراتبي، تا حد قابل ‌قبولي محدوده‌هاي با اولويت بيشتر شامل فاصله از كانون‌هاي جمعيتي (شهر و روستاها)، فاصله از منابع آب‌هاي سطحي و زيرزميني تعيين شدند. نتيجه‌گيري: پس از استخراج لايه‌هاي اطلاعاتي معيارها از روي نقشه‌ها و اولويت‌بندي محدوده‌هاي مكان‌يابي معلوم شد. جهت شمالي شهرستان قروه با مساحت 210 هكتار، مناسب‌ترين پهنه جهت دفن پسماندهاي شهري مي‌باشد.