بازخواني و رفع ابهام از مصرع «يكي بند رومي به كردار پل» در شاهنامۀ فردوسي بر پايۀ گويش‌هاي رايج ايراني

يكي از دشواري‌هاي فهم معاني ابيات در متون كهن، فهم معناي واژگان دشوار و اغلب كمياب آن‌هاست. درنگي در شرح‌ها و تفسيرهاي نوشته شده بر متون كهن، نشان دهنده شمار قابل توجهي از اين واژگان است كه مفسر و يا شارح نتوانسته به درك درستي از معناي آن‌ها برسد و اغلب به تأويل‌هاي ذوقي و حدس و گمان متوسل شده ‌است. به نظر مي‌رسد يكي از راه‌هاي كشف معناي درست اين واژگان، بهره‌گيري از گويش‌هاي محلي و ادبيات عاميانه است كه اغلب در پژوهش‌هاي در پيوند با تفسير متون ناديده انگاشته مي‌شوند. يكي از اين تركيب‌هاي بحث برانگيز، تركيب «به كردار پل» است كه در شاهنامه فردوسي با معنايي خاص به كار رفته و تاكنون معنايي درست و قابل قبول براي آن ارائه نشده است. نگارنده در اين جستار كوشيده است نخست نتايج يافته‌هاي ديگران درباره اين ابيات و تركيب مورد نظر را بيان كند؛ سپس معنا و كاربرد اين تركيب را در گويش‌هاي ايراني بررسي كند و سرانجام معناي تركيب و بيت مورد بحث در شاهنامه‌ي فردوسي را روشن كند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد واژۀ بحث برانگيز «پل« را بايد به ضم بخوانيم و مصرع مورد بحث را اين گونه معنا كنيم: بندي رومي كه مانند گيسوي به هم بافتۀ زنان است.