ارزيابي دوز ورودي پوست و دوز مؤثر در آزمون‌هاي رايج راديولوژي در مراكز درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي جيرفت در سال 1396

Entrance Skin Dose and Effective Dose Measurement in the Most Common Diagnostic Radiology Examinations in Jiroft, 2017

با پيشرفت سريع تكنولوژي در دو دهه گذشته تعداد آزمونهاي راديولوژي- تشخيصي گسترش قابل‌توجهي داشته است. از روش‌هاي متداول و مهم در تشخيص پزشكي، استفاده از دستگاه‌هاي راديولوژي تشخيصي مي‌باشد. گرچه استفاده از اين روش‌ها، براي درمان بيماران بسيار سودمند است؛اما به‌علت ماهيت يونيزان اين پرتوها، به‌كارگيري آنها خالي از خطر نيست. هدف از اين تحقيق اندازه‌گيري ميزان دوز ورودي پوست، دوز مؤثر در برخي از آزمون‌هاي رايج راديولوژي بوده است. روش كار: اين مطالعه بعد از بررسي آمار و آزمون‌هاي مركز راديولوژي بيمارستان‌هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي جيرفت. در هـر مركـز، انـدازه‌گيري‌هـا بـر روي حـداقل 20 بيمـار بـا محـدوده سني بين 25 تا 60 سال بــراي تكنيك‌هاي مختلف تصـويربرداري قفسـه سينه در نماي خلفي- قدامي PA))، شكم در نماي قدامي- خلفي(AP) ، لگن در نماي قدامي- خلفي، مهره‌هاي كمري در نماي خلفي- قدامي و نماي جانبي (Lateral) و جمجمه در نماي خلفي- قدامي و نماي جانبي با استفاده از دوزيمترهاي ترمولومينسانس LiF (100 -TLD) و نرم‌افزار PCXMC به‌ترتيب براي اندازه‌گيري دوز پوستي و دوز مؤثر استفاده گرديد. يافته‌ها: ميانگين دوز ورودي و دوز مؤثر بيماران براي راديوگرافي‌هاي مرسوم، آزمون قفسه صدري (خلفي- قدامي)، شكم (قدامي- خلفي)، لگن (قدامي- خلفي)، مهره‌هاي كمري (قدامي- خلفي) و جانبي، جمجمه (خلفي- قدامي) و نماي جانبي به‌ترتيب بر حسب ميلي‌گري و ميلي‌سيورت برابر با (63/0- 06/0)، (34/2- 32/0)، (48/2- 39/0)، (33/3- 34/0)، (32/7- 17/0)، (9/2- 02/0) و (81/1- 01/0) محاسبه گرديد. نتيجه‌گيري: مقادير نشان مي‌دهند كه داشتن برنامه‌هاي بررسي كنترل كيفيت (Quality Control) يا تضمين كيفيت (Quality Assurance) در مراكز راديولوژي ضروري است و مي‌بايست بر اساس اصل ALARA تمامي آزمايشات راديوگرافي تحت شرايط دوز دريافتي كمتر همراه با كيفيت مناسب انجام شود.

Introduction: Medical uses of radiation have grown very rapidly over in the past two decades, medical uses represent the largest source of exposure to people. Using diagnostic radiology devices is one of the most common and important methods in medical diagnosis. Although the use of these methods is very beneficial for the treatment of patients, ionising radiation may cause damage to the cells in living cells. The main purpose of this study was to investigate patient dose in common radiographic examinations. Materials and Methods: This study was performed in radiology centers and hospitals affiliated with Jiroft University of Medical Sciences, including QalehGanj Hospital, Imam Khomeini Hospital, Kashani Hospital and 12th Farvardin Kahnoch Hospital. In each center, measurements are performed on at least 10 patients aged between 25- 60 years for different imaging techniques including: Chest (PA), Pelvic (AP), Abdomen (AP), Skull (AP) and (LAT), Lumbar Spine (AP) and, Lumbar Spine (LAT). ESD, ED were measured with T-LD 100 and PCXMC software, respectively. Results: The average entrance skin dose (mGy) and effective dose (mSv) for the Chest (PA), Abdomen (AP), Pelvice (AP), Lumbar Spine (AP) and Lumbar Spine (LAT) and Skull (AP) and Skull (LAT) were(0.63-0.06), (2.34-0.32), (2.48-0.39), (3.33-0.34), (7.32-0.17), (2.9-0.02) and (1.81-0.01) respectively. Conclusion: The values indicate that the implementation of quality control and quality assurance programs in the radiology centers is necessary and according ALARA principle all radiographic exams should be performed under lower doses with best quality of image.