عنوان مقاله :
روايي و پايايي نسخه فارسي پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت، نسخه سالمندان
عنوان به زبان ديگر :
Validity and Reliability of the Persian Version of the World Health Organization Quality of Life Questionnaire – the Older Adults Edition
پديد آورندگان :
رصافياني، مهدي دانشگاه كويت - دانشكده علوم بهداشت Allied - مركز تحقيقات بهداشت - گروه كاردرماني، كويت , صحاف، رباب دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - مركز تحقيقات مسائل رواني اجتماعي سالمندان، تهران , شمس، امير پژوهشگاه علوم ورزشي - گروه مديريت ورزشي، تهران، ايران , زارعيان، حسين پژوهشگاه علوم ورزشي - گروه مديريت ورزشي، تهران، ايران , وامقي، روشنك دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - مركز تحقيقات اعصاب و توانبخشي كودكان، تهران , اكرمي، رحيم پژوهشگاه علوم ورزشي - گروه مديريت ورزشي، تهران، ايران
كليدواژه :
كيفيت زندگي , روان‌سنجي , سالمندان , سازمان بهداشت جهاني
چكيده فارسي :
اهداف: با توجه به نبود ابزاري مناسب و منحصربه‌فرد براي ارزيابي كيفيت زندگي در سالمندان، هدف اين مطالعه ارزيابي پايايي و روايي نسخه فارسي پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني، نسخه سالمندان، در سالمندان ايراني بود.
مواد و روش ها: روش تحقيق حاضر از نوع توصيفي-پيمايشي و در زمره تحقيقات استانداردسازي ابزار است. نمونه آماري تحقيق حاضر، 300 سالمند (150 مرد و 150 زن) با دامنه سني 80-60 سال بودند. ابزار استفاده‌شده نيز پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني، نسخه سالمندان بود كه داراي 24 سؤال و 6 مؤلفه است. براي تهيه نسخه فارسي پرسش‌نامه از روش استاندارد مدل ترجمه IQOLA استفاده شد. براي ارزيابي روايي از روش‌هاي روايي ظاهري، محتوا، سازه و هم‌زمان و براي ارزيابي پايايي نيز از روش‌هاي ثبات زماني (آزمون-آزمون مجدد) و همساني دروني استفاده شد.
يافته ها: نتايج نشان داد در بخش كيفيت و آساني ترجمه بيش از 85 درصد سؤال‌ها كيفيت ترجمه مطلوبي داشتند؛ لذا روايي ظاهري مناسب نسخه فارسي پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني، نسخه سالمندان تأييد شد. نتايج روايي محتوايي نيز نشان داد كه نسبت روايي محتواي (CVR) به‌دست‌آمده براي تمامي سؤالات پرسش‌نامه در دامنه 0.7 تا 1 و شاخص روايي محتوا (CVI) نيز برابر با 0.85 به دست آمد كه نشان‌دهنده روايي محتواي قابل‌قبول اين پرسش‌نامه است. نتايج ضريب همبستگي پيرسون بين نمره كل اين پرسش‌نامه و پرسش‌نامه 28 سؤالي سلامت عمومي نشان داد كه ميزان ضريب همبستگي به‌دست‌آمده بين دو متغير برابر با 0.53 است كه در سطح 0.05>P معني‌دار است؛ لذا نتايج به‌دست‌آمده بيانگر روايي هم‌زمان پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت، نسخه سالمندان است. نتايج مربوط به روايي سازه پرسش‌نامه نيز نشان داد كه شاخص برازش تطبيقي (CFI) برابر با 0.924، شاخص نيكويي برازش (GFI) برابر با 0.901، شاخص نيكويي برازش اصلاح‌شده (AGFI) برابر با 0.953، و ريشه ميانگين مربعات خطاي برآورد RMSEA) 0.048) به دست آمده است كه نشان‌دهنده برازش مطلوب و تأييد روايي سازه اين پرسش‌نامه است. درنهايت، نتايج مقادير ضرايب همبستگي درون طبقه‌اي حاصل از آزمون-آزمون مجدد، نشان‌دهنده قابل‌قبول بودن ثبات زماني آيتم‌هاي مورد ارزيابي است (0.89-0.78)؛ همچنين نتايج ضريب آلفاي كرونباخ نشان داد كه همساني دروني هر يك از مؤلفه‌هاي مورد بررسي در حد مطلوب و قابل‌قبول قرار دارند (0.75 نتيجه گيري: نتايج به‌دست‌آمده نشانگر اين است كه نسخه فارسي پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني، نسخه سالمندان در نمونه مورد مطالعه داراي روايي و پايايي قابل‌قبولي است و مي‌توان از اين پرسش‌نامه براي سنجش و ارزيابي كيفيت زندگي در سالمندان استفاده كرد.
چكيده لاتين :
Objectives: This study was performed to investigate the validity and reliability of the Persian version of the World Health Organization Quality of Life Questionnaire – Older Adults Edition (WHOQOL-OLD).
Methods & Materials: The statistical sample consisted of 300 elderly (150 males and 150 females) with an age range of 60-80 years old who were selected in Tehran City. The tools used included the WHOQOL-OLD with 24 questions and 6 components. The IQOLA translation model was used to translate the quality of life in Iranian elderly. To determine the validity, the face, content, concurrent, and structural validity were used. To determine the reliability, the temporal stability and internal consistency methods were used.
Results: The results showed that more than 85% of the questions had optimal translation quality, thus the face validity of the Persian version WHOQOL-OLD was obtained. Results showed that the content validity ratio (CVR) for all questions was obtained between 0.7-1 and the content validity index (CVI) was 0.85. Results of Pearson correlation coefficient test showed that the correlation between the total score of WHOQOL-OLD and GHQ-28 questionnaires was 0.53 (P<0.05). Therefore, this results showed that the concurrent validity of WHOQOL-OLD questionnaire. The construct validity results showed that the WHOQOL-OLD questionnaire had acceptable fit indexes (such as CFI=0.924, GFI=0.901, AGFI=0.953, RMSEA=0.048). Finally, results showed that the test-retest interclass correlation test indicate that the temporal stability is acceptable (0.78-0.89). Furthermore, the results of Cronbach’s alpha coefficient showed that the internal consistency of each component was acceptable (α>0.75).
Conclusion: Results indicated that the Persian version of the WHOQOL-OLD is valid and reliable, and especially can be used to assess the quality of life among Iranian elderly people.
