بررسي تطبيقي تفكيك قوا در انديشة ابن‌خلدون و منتسكيو

فاقد عنوان لاتين

نظرية «تفكيك قوا» يكي از مهم‌ترين نظريه‌ها و مفاهيم در حقوق عمومي است. بسياري از نويسندگان اين نظريه را از مهم‌ترين ابزار تحديد قدرت خوانده‌اند. اساس اين نظريه بر اين است كه هر يك از دستگاه‌هاي قدرت بايد وظيفةمشخصي داشته باشد و در كارويژة‌ قواي ديگر ورود نكند. برخي منتسكيو فيلسوف و حقوق‌دان مشهور قرن هجدهم فرانسه را، مبدع نظرية‌ «تفكيك قوا» دانسته‌اند، اما صاحب‌نظراني همچون افلاطون، ارسطو، گروسيوس، پوفندرف و ژان بدن از جمله انديشمنداني هستند كه پيش از ايشان در اين باب سخن گفته‌اند. در انديشة ابن‌خلدون، كه قرن‌ها پيش از منتسكيو مي‌زيسته، نيز اين نظريه مطرح شده است. اگرچه ابن‌خلدون تفكيك قواي مصطلح را مطرح نكرده، اما از لزوم تفكيك وظايف سه‌گانه و تحديد قدرت به روشني سخن گفته است. نگارنده پس از نگاهي به مفهوم «تفكيك قوا»، با روش «اسنادي» و با رويكرد تطبيقي به مطالعة تطبيقي آن در انديشة ابن‌خلدون و منتسكيو پرداخته است. نوآوري اين پژوهش نيز آن است كه اشتباه رايج دربارة انديشة ابن‌خلدون مبني بر پذيرش نظرية «تفكيك قوا» را اصلاح و شكل صحيح نظرية ايشان (پذيرش تقسيم كار و توزيع وظايف) را با استناد به آثار مكتوب وي مطرح نموده است.

فاقد چكيده لاتين