نوآوري، دولت و سرمايۀ صبور

مطالعه حاضر به بررسي نقش دولت و خصوصاً نقش سياست‌هاي تأمين مالي در نوآوري و رشد در بلندمدت بنگاه‌ها و متعاقباً كشورها مي‌پردازد. بر اين اساس، نويسنده با بيان كاستي‌هاي مكاتب اقتصادي جريان غالب و خصوصاً نئوكلاسيك در تحليل و درك پديده نوآوري از طريق محدود شدن مداخلات سياستي به شكست بازار، مكاتب اقتصادي تكاملي و شومپيتري را چارچوب‌هاي تحليل مناسبي براي اين امر معرفي مي‌كند. نقش محوري دولت در توسعه نوآوري و نقش فعال دولت در تأمين مالي نوآوري از ديگر مسائل حائز اهميتي است در اين مقاله مبتني بر شواهدي از كشورهاي توسعه يافته مورد تحليل قرار گرفته است. يافته‌‌هاي اين بررسي حاكي از نقش دولت فراتر از رفع شكست‌هاي بازار، بلكه شكل‌دهي و خلق بازارهاي جديد و به عبارتي ديگر امروز دولت‌ها در قالب "دولت كارآفرين" با ريسك پذيري بالا به حمايت از فرآيند نوآوري مي‌پردازند. در مقابل، عموماً بنگاه‌ها و بخش خصوصي كه خلق نوآوري و دستاوردهاي حاصل از آن را متعلق و در نتيجه اقدامات خود مي‌دانند، داراي رويكردي ريسك گريزتر از دولت در حمايت از نوآوري و تأمين مالي آن هستند. بانك‌هاي توسعه‌اي و سرمايه‌گذاري از مهم‌ترين ابزارهاي دولت‌ها در حمايت فعال و همراه با ريسك از نوآوري عموماً در شرايط و حوزه‌هايي است كه بنگاه‌ها و بخش خصوصي تمايلي به سرمايه‌گذاري در آن‌ها ندارد. در انتها نيز چند پيشنهاد و ملاحظه در خصوص مداخله دولت به نفع توسعه نوآوري ارائه شده است.

The study examines the role of government, financing policies in particular, in the long - run innovation and growth of firms and countries, subsequently. Mentioning the deficiencies of Orthodox economic schools, especially the neoclassical model, in analyzing and perceiving innovation through limiting policy interventions to the market failure, the author introduces Evolutionary and Schumpeter economic schools as appropriate analysis frameworks in this case. The pivot role of government in developing innovation and its active role in financing innovation are among the other critical issues that are analyzed in this paper based on evidence from developed countries. The findings indicate that the role of government is beyond fixing market failure, but forming and creating new markets; and, in other words, governments are supporting innovation process in the form of a high-risk “entrepreneurial government”. In contrast, since firms and private sectors mainly assume that innovation creation and its achievements belong to them and are derived from their actions, they are following a stronger risk-aversion behavior than the government in supporting innovation and financing. Development and investment banks are among the most important governmental means to actively support innovation –along with the risks- mainly in contexts and areas where firms and private sector are not willing to invest. Finally, there are some suggestions and considerations regarding government intervention in favor of innovation development.