تأثير منابع مختلف كودي بر شكل‌هاي شيميايي و آلي فسفر در يك خاك آهكي تحت كشت گندم

توزيع فراواني اجزاي مختلف فسفر در خاك‌‌هاي آهكي به ارزيابي هر چه‌بهتر وضعيت فسفر خاك كمك مي كند. كودهاي آلي با اضافه نمودن مواد آلي و فسفر سبب افزايش پويايي فسفر خاك مي‌گردند. اين پژوهش به منظور تاثير منابع كودي بر شكل هاي شيميايي فسفر و با كاربرد 50 ميلي‌گرم فسفر بر كيلوگرم خاك از منابع كودهاي گوسفندي، كمپوست زباله شهري و سوپر فسفات تريپل به همراه تيمار شاهد (بدون مصرف كود) در پايه بلوك هاي كاملاً تصادفي در سه تكرار در يك خاك آهكي و در شرايط گلخانه انجام شد. در زمان انتهاي رشد فيزيولوژيكي گياه، ويژگي هاي وزن خشك شاخسار، غلظت فسفر در برگ گندم، شكل هاي آلي و معدني فسفر خاك اندازه گيري شدند. با كاربرد 50 ميلي‌گرم فسفر بر كيلوگرم خاك از منبع كود گوسفندي، بيشترين ميزان جذب فسفر توسط شاخسار گياهي از تيمار سوپر فسفات تريپل حاصل شد. كليه شكل‌هاي آلي فسفر به جز فسفر آلي با پايداري بالا با كاربرد تيمارهاي كودي افزايش معني‌داري (P 0.05) نسبت به شاهد داشتند. بيشترين سهم نسبي فسفر آلي، مربوط به فسفر آلي با پايداري متوسط و كمترين آن مربوط به فسفر آلي ناپايدار بود. بيشترين سهم نسبي شكل‌هاي معدني فسفر مربوط به آپاتيت بود. با كاربرد 50 ميلي گرم فسفر بر كيلوگرم خاك از منابع كود گوسفندي و سوپرفسفات تريپل، شكل معدني كلسيم دي فسفات به ترتيب 4.2 و 3.9 برابر نسبت به شاهد افزايش يافت. شكل آلومينيوم فسفات با اعمال تيمارهاي كودي گوسفندي، كمپوست زباله شهري و سوپر فسفات تريپل به ترتيب 31.0، 44.0 و 46.0 درصد نسبت به شاهد افزايش يافت. با استناد به داده هاي پژوهش، با كاربرد 50 ميلي گرم فسفر بر كيلوگرم خاك از منبع كود گوسفندي شكل هاي آلي فسفر و كاربرد 50 ميلي گرم فسفر بر كيلوگرم خاك از منبع سوپرفسفات تريپل جذب فسفر و شكل هاي معدني آن در شرايط كشت گندم افزايش يافت.