بررسي ويژگي هاي زيستي خاك تالاب ميقان اراك در جايگاه هاي پيوستن آبهاي درونريز

پايش و نگهداري تالآب‌ها در سرزمين‌هاي خشك بسيار مهم است. هدف پژوهش كنوني ارزيابي پيامد آب‌هاي رها شده در تالاب ميقان اراك بر ويژگي‌هاي زيستي خاك بود. براي اين كار از دو لايه (۰-۳۰ و ۳۰-۶۰ سانتيمتر) خاك تالاب در چهار جايگاه رهاسازي پساب شهري اراك، رودخانه شهراب، رودخانه فراهان و پساب كارخانه فرآوري سولفات‌سديم به تالاب ميقان در ارديبهشت و آبان سال ۱۳۹۳ نمونه‌برداري شد. فراواني ريزجانداران كشت شدني در خاك و همچنين تنفس پايه و برانگيخته و شناسه‌هاي بوم شناختي بهره متابوليك و ضريب ميكروبي خاك اندازه‌گيري شد. فراواني باكتري، باكتري روده‌اي و اكتينوميست در خاك جايگاه رهايي پساب شهري و فراواني قارچ در خاك جايگاه رهايي رودخانه فراهان به‌ويژه در لايه رويين و در بهار بيشترين بود و لگاريتم فراواني آنها به‌ترتيب به ۶، 51.5، 3.92 و 4.85 در هرگرم رسيد. پساب كارخانه فرآوري سولفات به اندازه‌اي پيامد بدي داشته‌است كه فراواني قارچ و اكتينوميست در خاك اين جايگاه ناچيز بود (لگاريتم آن‌ها به ترتيب كمتر از 1.85 و 2.94 در هر گرم خاك بود). از ويژگي‌هاي زيستي بررسي شده، تنفس برانگيخته بيشترين دگرگوني را داشته و پاسخدهنده‌ترين بود. تنفس پايه و برانگيخته و ضريب ميكروبي خاك تالاب در جايگاه رهاسازي پساب شهري در آن به اندازه چشم‌گيري بيشتر بود و به ترتيب 0.102، 3.688 (mg CO2 g1 soil day1) و 0.196 (mg Cmic mg1 Corg) مي‌رسيد. در برابر آن بهره متابوليك در خاك جايگاه رهاسازي رودخانه شهراب و پساب كارخانه بالاترين بود (به ترتيب 2.60 و 2.52 (mg C-CO2 g1 Cmic h1)) كه نشان از تنش بالاي ريزجانداران در اين خاك هاي شور دارد. پيامد رهاسازي پساب كارخانه فرآوري سولفات بر ويژگي‌هاي زيستي خاك تالاب كويري ميقان زيان بار و پيامد رهاسازي پساب شهري سودمند بود. رهاسازي پساب شهري مي‌تواند مايه دگرگوني گوناگوني زيستي جانداران اين تالاب شور و كويري شوند كه نياز به بررسي دارد.