اثر متقابل چراي حيوانات و رهاسازي اراضي كشاورزي بر پارامترهاي نفوذ و خصوصيات بيولوژيك خاك در مراتع نيمه‌استپي

اين تحقيق با هدف بررسي احياء اراضي كشاورزي بعد از دوره‌هاي مختلف رهاسازي در دو مديريت چرايي آزاد و مديريت‌شده به دنبال بررسي اين موضوع است كه آيا اولا رهاسازي ‌اراضي باعث بازگشت آنها به شرايط اوليه مرتع شده است و ثانيا نحوه مديريت چراي حيوانات بر روند احياي اين اراضي بعد از رهاسازي تاثير داشته است؟ به اين منظور در منطقه حفاظت‌شده تنگ صياد يكي از مراتع نيمه‌استپي استان چهارمحال و بختياري، زمين‌هاي با سابقه رهاسازي متفاوت شامل كمتر از 5 سال، بين 5 تا 15 سال، بين 15 تا 30 سال، بالاتر از 30 سال رهاسازي به همراه يك مرتع شاهد در دو مديريت چرايي شامل چراي سبك و چراي آزاد انتخاب شد و متغيرهاي نفوذ آب به خاك شامل هدايت هيدروليكي، ضريب جذب خاك و عكس طول درشت مويينگي به همراه يكسري متغيرهاي مهم بيولوژيكي مانند نرخ معدني‌شدن كربن، بيوماس ميكروبي و تنفس پايه اندازه‌گيري شده و در مديريت‌هاي چرايي مختلف در اراضي با سابقه رهاسازي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در مناطق با مديريت چراي حيوانات (مناطق حفاظت‌شده) بين تيمارهاي رهاسازي كمتر از 5، 6 تا 15 و 15 تا 30 سالگي تفاوت معني‌داري در ضريب هدايت هيدروليكي (kfs) و ضريب جذب رطوبت خاك وجود نداشت ولي با افزايش سن رهاسازي به بالاتر از 30 سال اختلافات معني‌دار ظاهر شده است. همچنين با افزايش سن رهاسازي ميزان تنفس پايه كاهش يافت و تنها سطوح با رهاسازي‌هاي بالاتر از 30 سال و مرتع حفاظت‌شده، مشاهده تنفس پايه شبيه به مرتع گرديد. نرخ معدني‌شدن كربن با افزايش سابقه رهاسازي در مناطق حفاظت‌شده در مقايسه با مناطقي كه چراي آزاد برروي آنها انجام مي‌گيرد با سرعت بيشتري به تيمار مرتع نزديك شده بود. نتايج مويد اين موضوع است سير توالي زمين‌هاي رهاشده كه چراي سنگين بر روي آنها انجام مي‌شود با سرعت كمتري به سمت كليماكس مي‌رود ولي در مديريت‌هاي با چراي سبك پس از 30 سال خاك احيا و شبيه به مراتع همجوار شده است.