خودآگاهي و ارتباط آن با عقلانيت ؛ دفاعي از نظريهٔ شفافيت ريچارد موران

همهٔ ما اين شهود را در خود داريم كه گويي خودآگاهي‌‌‌‌، نوع خاصي از معرفت است كه با ديگر معرفت‌هاي ما متمايز است. انگيزهٔ فيلسوفان براي پرداختن به اين موضوع به عنوان يك مسئلهٔ فلسفي غالباً همين تمايز ياد شده است و آنان همواره تلاش داشته‌اند تا ماهيت اين معرفت خاص را توضيح دهند. در بين نظريه‌هاي خودآگاهي‌‌‌‌، نظريه‌هاي عقل‌گرا‌‌‌‌، اين معرفت خاص را بر اساس ارتباط آن با عقلانيت توضيح داده‌اند. به ادعاي هواداران اين رويكرد و نظريه، برخوردار بودن ما از قواي عقلاني، ارتباط مهمي با خودآگاهي و خاص بودن آن دارد. در اين مقاله پس از معرفي كلي نظريه‌هاي عقل‌گرايانه در بحث خودآگاهي‌‌‌‌ به تحليل نظريهٔ شفافيت ريچارد موران، به عنوان يكي از موفق‌ترين نظريه‌هاي عقل‌گرايانه خواهيم پرداخت و در ادامه، به يكي از چالش‌هاي مهمي كه همواره پيش روي اين نظريه قرار داشته است، اشاره خواهيم كرد و سپس راه حل جالبي را كه متيو بويل براي حل اين چالش و در واقع‌‌‌، تكميل نظريهٔ شفافيت مطرح كرده است‌‌‌‌، معرفي و تحليل خواهيم كرد. و در پايان نيز ضمن اشاره به برخي ضعف‌هاي اين راه حل، دو پيشنهاد آزمايشي براي پيشرفت اين راه حل و در واقع‌‌‌، پيشرفت نظريهٔ شفافيت، ارائه خواهيم داد.