وضعيت سيستم گزارش حوادث بيمارستان‌هاي ايران: يك مطالعه كشوري

Status of Incident Reporting System in Iranian Hospitals: A National Survey

زمينه و هدف: سيستم سامانه‌هاي گزارش حوادث يكي از راهكارها براي درس گرفتن از خطاها است. يكي از موانع سر راه اين سيستم، ضعف در استانداردهاي مشترك براي جمع‌آوري، دسته‌بندي، تحليل و تفسير حوادث است. از اين رو در اين مطالعه، انطباق محتواي سامانه‌هاي گزارش حوادث بيمارستان‌هاي ايران با مدل استاندارد سازمان جهاني بهداشت، مقايسه شد. روش‌ها: اين يك پژوهش مقطعي كاربردي است. از بين استان‌هاي كشور، 5 استان به طور تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند. همه بيمارستان‌هاي 5 استان به تعداد 128 بيمارستان بررسي شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها، سامانه گزارش حوادث هر بيمارستان در بازه زماني سه ماهه اول سال 1398 با استفاده از مدل پايا و رواي حداقل اطلاعات (Minimal information model) سازمان جهاني بهداشت بررسي شدند. يافته‌ها: بيمارستان‌هاي ايران در سيستم گزارش حوادث خود از بين عناصر داده‌اي اصلي مدل ايمني بيمار به موضوعات "شناسايي حادثه و نوع حادثه" با ميانگين 1/4 و1/2 بيشتر از ساير آيتم‌ها پرداخته‌اند و كمترين ميزان انطباق در موضوعات "كشف حادثه" و "اقدامات متعاقب حادثه" با ميانگين0/07 و0/01 وجود داشت. به نظر مي‌رسد سيستم گزارش حوادث بيمارستان‌ها به‌طور كلّي اين داده‌ها را ثبت نمي‌كنند. در بين استان‌ها، بيمارستان‌هاي استان يزد با ميانگين 0/78 و انحراف معيار 0/25 به طور معناداري (p =0.003) نسبت به ساير استان‌ها در تطبيق با مدل مذكور عملكرد بهتري داشتند. نتيجه‌گيري: سيستم گزارش حوادث بيمارستان‌هاي ايران از مدل استاندارد جهاني تبعيت نمي‌كند و به نظر مي‌رسد براي قابل اتكا‌‌بودن داده‌ها، بايد به سمت استانداردسازي حركت كند. استفاده از مدل حداقل اطلاعات ايمني بيمار مي‌تواند به‌عنوان يك الگوي هماهنگ در سطح كشور پاسخي به اين معضل بوده و موجبات سهولت در دسترسي و تحليل بهتر داده‌ها شود.

Background and Aim: Incident reporting systems are one possible way to learn from mistakes. One of the obstacles to this system are the deficit in common standards for collecting, classifying, analyzing and interpreting events. Therefore, in this study, the compliance of the content of incident reporting systems in Iranian hospitals with the minimal information Model for Patient Safety Incident Reporting Systems (MIMPS) of the World Health Organization (WHO) was compared. Methods: This is a cross-sectional and applied study. Five out of 31 provinces of Iran were randomly selected by cluster sampling method. All 128 university hospitals in 5 provinces were investigated. To collect data, the incident reporting system of each hospital during the first quarter of 2019 was reviewed using the MIMPS of WHO. Results: In the incident reporting system, Iranian hospitals have paid more attention to the topics of "incident identification and type of incident" with an average of 1.4 and 1.2 more than other topics in the MIMPS and the lowest level of compliance with the MIMPS were in "incident detection" and "measurements after the incident" with an average of 0.07 and 0.01. It seems that the incident reporting systems in Iranian hospitals do not collect and record these data at all. Among the provinces, the hospitals of Yazd province with a mean of 0.78 and a standard deviation of 0.25 (p = 0.003) had a better performance than other provinces in adapting to the MIMPS. Conclusion: The incident reporting system in Iranian hospitals does not follow the global standard model of MIMPS and it seems that in order for the data to be reliable, it must move towards standardization. Using the MIMPS can be a coordinated model in the country to respond to this problem and facilitate better access and analysis of data.