تأثير برخي قارچ هاي همزيست و نانوذرات آهن بر پارامترهاي مورفولوژيك و فيزيولوژيك گياه دارويي خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تنش كادميوم

امروزه آلودگي خاك به انواع فلزات سنگين مانند كادميوم يكي از مشكلات زيست محيطي است كه با اثرات زيان آور بر گونه هاي جانوري و گياهي خاك، علاوه بر كاهش عملكرد گياه، با ورود به زنجيره غذايي سلامت انسان و ديگر موجودات زنده را به مخاطره مي اندازد. يكي از روش هاي پاك سازي خاك هاي آلوده به عناصر سنگين روش گياه پالايي يعني كشت گياهان بيش انباشتگر در اين نوع خاك ها مي باشد از طرفي همزيستي قارچ ها با ريشه ي گياهان كارايي گياهان همزيست را در پالايش خاك هاي آلوده افزايش مي دهد. به اين منظور آزمايشي جهت بررسي تأثير كاربرد برخي قارچ هاي همزيست و نانوذرات آهن بر پارامترهاي مورفولوژيك و فيزيولوژيك گياه دارويي خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تنش كادميوم، به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل چهار سطح عنصر كادميوم (صفر، 25، 50 و 75 ميلي گرم در كيلوگرم خاك از منبع كلريد كادميوم)، تيمار همزيستي قارچي در چهار سطح (عدم تلقيح و تلقيح با قارچ هاي Chaetomium subaffine (SF)، Trichoderma atroviride (SN) و Trichoderma longibrachiatum) و محلول پاشي نانوذرات آهن در سه سطح (صفر، 0.15 و 0.3 گرم در ليتر) بودند. نتايج نشان داد با افزايش غلظت كادميوم خاك روند پاسخ ارتفاع بوته و قطر ساقه به صورت خطي و كاهشي (به ترتيب با 69.6 و 56.6 درصد نسبت به سطح شاهد) بود. در سطح صفر كادميوم ميزان سطح برگ در گياهان تلقيح شده با قارچ T. longibrachiatum، 18.4 درصد نسبت به گياهان شاهد (عدم تلقيح) افزايش يافت. در سطح 25 كادميوم نيز افزايش 11.4 درصدي در گياهان تلقيح شده با قارچ C. subaffine (SF) مشاهده شد. بيشترين محتواي كلروفيل a+b در تمامي غلظت هاي محلول پاشي نانوذرات آهن، در سطح 25 ميلي گرم در كيلوگرم كادميوم خاك به دست آمد. در مجموع، برهمكنش قارچ‌هاي همزيست و محلول پاشي نانو ذرات آهن (به ويژه در غلظت 0.15 گرم در ليتر) اثر هم‌افزايي داشته و با تشديد اثرات مثبت يكديگر باعث بهبود برخي از پارامترهاي رشدي و غلظت كلروفيل در گياه خرفه شد.