تاثير آموزش بر اساس استراتژي هاي افزايش خودكارآمدي بر فعاليت فيزيكي زنان پس از زايمان

The effect of education based on self-efficacy strategies in changing postpartum physical activity

مقدمه زنان پس از زايمان به علت ميزان فعاليت بدني پايين در خطرافزايش وزن و چاقي مي باشند. هدف از اين مطالعه بررسي تاثير خودكارآمدي فعاليت جسمي پس از زايمان، به عنوان پيشگويي كننده فعاليت بدني بر ميزان فعاليت بدني در ميان زنان است. روش كار اين مطالعه نيمه تجربي ازسال 1394-1395 بر روي 80 نفر (40 نفر گروه آزمون و 40 نفر گروه كنترل) از زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد كه به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي- چند مرحله اي انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه هاي استاندارد خودكار آمدي فعاليت بدني و پرسشنامه بين المللي فعاليت جسمي بود. مداخله آموزشي براساس استراتژي هاي افزايش خودكارآمدي طراحي و در دو جلسه آموزشي 80 دقيقه اي تئوري و يك جلسه عملي در گروه آزمون اجرا شد. قبل و دو ماه بعد از مداخله پرسشنامه ها توزيع و تكميل شدند. داده هاي به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون هاي تي مستقل، تي زوجي و آناليز واريانس يكطرفه تجزيه و تحليل شد. نتايج يافته هاي اين مطالعه نشان داد كه قبل از مداخله آموزشي، تنها 15 % از مادران خودكارآمدي بالايي داشتند و 35 % از مادران حداقل فعاليت بدني توصيه شده در هفته را انجام مي دادند. همچنين تفاوت آماري معناداري بين دو گروه در ميانگين نمره هاي خودكارآمدي وفعاليت بدني وجود نداشت، اما دو ماه بعد از مداخله افزايش معناداري در گروه آزمون در مقايسه با گروه كنترل ديده شد (0.001> P). نتيجه گيري با توجه به تأثير خودكارآمدي در افزايش فعاليت بدني، پيشنهاد مي شود كارگاه هاي آموزشي بر اساس استراتژي هاي خودكارآمدي فعاليت بدني براي زنان پس از زايمان در مراكز بهداشتي دايرشود.

Introduction: Postpartum women for low rates of physical activity are at risk for increase weight and obesity. The aim of this study was to examine self-efficacy as a moderator on changes in postpartum physical activity. Methods: This study was a randomized controlled trial conducted on 80 postpartum (intervention (n=40) and control (n=40) groups) referred to health centers in Mashhad, Iran which were randomly selected by multistage cluster. The data collection instruments were the standard Exercise self-efficacy Scale (ESS) and International physical activity questionnaire (IPAQ). The educational intervention was designed based on self-efficacy strategies’ and was performed in two educational sessions lasting 80 minutes and practical sessions. Before and Two months after the intervention, questionnaires were repeated again. Data were analyzed and compared in SPSS 16 software by Independent Paired T and one way ANOVA. Results: This study indicated that only 15% of mothers had high exercise self-efficacy and 35% of them had moderate-to-vigorous physical activity (MVPA), before education intervention. In addition, there was no significant difference between the mean of self-efficacy and physical activity scores. However, two months after intervention, a significant increase was observed in the mean of scores in the intervention group compared to those of control group (P<0.001). Conclusion:According to the effect of self-efficacy on physical activity, it is suggested that workshops should be held in health centers based on self-efficacy physical activity strategies for postpartum women.