تعيين تابع توليد گياه ريحان در شرايط تنش‌هاي هم‌زمان آبي و شوري

Investigating the basil production functions under the conditions of simultaneous water stress and salinity

كمبود منابع آب و خاك و شوري آن‌ها، از نكات قابل‌‌توجه و مهم در بخش كشاورزي است. بررسي اثرات متقابل شوري و كم‌آبياري بر عملكرد گياهان، اهميتي فراوان را به‌ويژه جهت اصلاح مديريت خاك و مصرف آب در مناطق خشك و نيمه‌خشك دارا مي‌باشد. هدف از اين پژوهش، مطالعه و ارزيابي توابع توليد گياه ريحان (Basilicum L.)رقم توده‌ي مازندران در شرايط تنش هم‌زمان آبي و شوري بود. بدين منظور، آزمايشي در يك مزرعه‌ي تحقيقاتي يك هكتاري در سايت پژوهشي دوشان‌تپه‌ي تهران انجام شد. در اين پژوهش براي تعيين ميزان تبخير- تعرق گياه ريحان از ميكرولايسيمتر وزني- زهكش‌دار پيشنهادي استفاده گرديد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي با چهار تيمار آبياري شامل آبياري كامل (FI)، كمآبياري درحد 40 (DI40%)، 60 (DI60%) و 80 (DI80%) درصدِ نياز آبي گياه و سه تيمار فرعي شوري آب آبياري با هدايت الكتريكي 175/1 (S1)، 3 (S2) و 5 دسيزيمنس بر متر (S3) در دو سال متوالي 1395 و 1396 به‌ اجرا درآمد. نتايج نشان داد كه آستانه‌ي كاهش عملكرد گياه ريحان نسبت به شوري آب آبياري 3/1 دسي‌زيمنس بر متر و شيب خط كاهش عملكرد 10 درصد مي‌باشد.

The lack of water and soil resources and their salinity are important points in the agricultural sector. Investigating the interactions between salinity and irrigation on plant yields is important in order to improve soil management and water use in arid and semi-arid regions. The purpose of this study was to study and evaluate the production functions of Basilicum L. in Mazandaran mass cultivar under simultaneous stress conditions of water and salinity. For this purpose, an experiment was conducted on a hectare research site in the Dushantepheh research center of Tehran. In this study, we used microplate weight-drainage to determine the rate of evaporation-transpiration of basil plant. Factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four irrigation treatments including complete irrigation (FI), irrigation with 40 (DI40%), 60 (DI60%) and 80 (DI80%) water requirements of the plant and three subsoil treatments Irrigation water with a conductivity of 175/1 (S1), 3 (S2) and 5 dS / m (S3) for two consecutive years of 1395 and 1396 was carried out. The results showed that the basal plant yield reduction was 3.1 dS / m for irrigation water salinity and 10% for grazing line slope.