روان‌سنجي ابزار سنجش نگرش به نماز: طراحي و ساخت ابزار، بررسي روايي و پايايي

Psychometric properties of attitude questionnaire to prayer: construction, development, validity and reliability

زمينه و هدف: روان‌سنجي و طراحي يك ابزار در حوزه­ي سلامت نيازمند يك روش­شناسي قوي و منسجم و مبتني بر قواعد خاص است. يك تأمين‌كننده­ ي مهم سلامت روان، نماز است. اين مطالعه با هدف ساخت ابزار سنجش نگرش به نماز انجام شد. روش كار: اين مطالعه مقطعي در زمستان سال 95 در دانشگاه علوم بهزيستي و توان­بخشي بر روي 500 دانشجو انجام پذيرفت. پرسش­نامه اوليه بر اساس مطالعات پيشين شامل 68 پرسش تنظيم شد. براي اطمينان از روايي صوري و محتوايي، تيم پژوهشي پرسش­نامه را بررسي و آن را به 33 پرسش كاهش داد. در ادامه، پرسش­نامه توسط 9 دانشجو و همچنين 10 فرد خبره تكميل و از نظر روايي صوري و محتوايي بررسي شد. سپس روايي سازه و پايايي پرسش­نامه سنجش نگرش نماز با ضريب آلفاي كرونباخ، ضريب همبستگي درون-رده­اي و تحليل عاملي بررسي شد. در پايان، از تحليل منحني مشخصه عملكرد براي بررسي توانايي پيش­بيني و نيز تعيين نقطه برش پرسش­نامه استفاده شد. كليه­ ي عمليات در نرم­افزار SPSS نسخه 21 انجام پذيرفت. يافته­ ها: با محاسبه­ ي نسبت روايي محتوا، تعداد 18 پرسش غير ضروري تشخيص داده شده و حذف شدند (6/0 > CVR) و 11 پرسش توسط گروه خبرگان پيشنهاد و اضافه گرديد. براي اين پرسش­نامه­، متوسط ضريب روايي محتوي از نظر مربوط بودن 879/0، سادگي 976/0، واضح بودن 958/0 و ميانگين كلي 937/0 و مقدار ضريب آلفاي كرونباخ برابر 95/0 به دست آمد. تحليل عاملي مبتني بر 22 پرسش منجر به شناسايي چهار عامل گرديد كه در مجموع 68 درصد از واريانس كل را تبيين نمودند. نقطه برش نمرات پرسش­نامه، با استفاده از تحليل منحني راك برابر 5/53 به دست آمد. نتيجه­ گيري: يافته­ها نشان داد كه پرسش نامه سنجش نگرش دانش­جويان به نماز با 22 پرسش، يك ابزار روا و پايا براي سنجش نگرش آن­ها است و مي‌تواند در دانشگاه­هاي مختلف ايران مورد استفاده قرار گيرد.

Background: Development and psychometric properties of an instrument in general health should be methodologically strong and follow standard procedures. An important factor of mental health is praying. The purpose of this study was to develop a questionnaire for assessing studentschr('39') attitude towards prayer. Methods: This cross-sectional study was conducted on 500 students in the Jan. 2017 at the University of Welfare and Rehabilitation Sciences (USWRS). The first draft of the prayer questionnaire (68 items) was based on literature review. To ensure content validity and face validity, the research panel team examined the questionnaire and the items were reduced to 33. Thereafter the questionnaire was tested by 9 students and also an expert panel team (10 persons) examined face and content validity. Then construct validity, internal consistency, and test- retest reliability of were assessed. Finally, Receiver Operating Characteristic (ROC) curve was used to assess the predictive ability of the attitude questionnaire and to inform the choice of a cut-off point. Data analysis was carried out using SPSS 21 software. Results: 18 items were omitted based on the content validity ratio (CVR Conclusion: Our finding showed that the students’ attitude questionnaire with 22 items provided a reliable and valid tool to detect attitude of students towards praying. This questionnaire can be used in other universities in Iran.