اولويت‌بندي جاذبه‌هاي گردشگري شهر يزد بر مبناي تحليل امكان‌سنجي توسعه

شهر يزد، با دارا بودن جاذبه‌هاي گردشگري گوناگون، هرساله ميزبان تعداد بسيار زيادي از گردشگران داخلي و خارجي است. برنامه‌ريزي گردشگري بلندمدت، نيازمند تحليل امكان‌سنجي توسعه اين جاذبه‌ها است. هدف از اين پژوهش، اولويت‌بندي جاذبه‌هاي گردشگري شهر يزد به‌عنوان يكي از مقاصد كلاسيك گردشگري در ايران، بر مبناي تكنيك ارزيابي ماتريس كمي اينسكيپ شامل عوامل دسترسي‌پذيري، امكان‌پذيري توسعه اقتصادي، اثرات زيست‌محيطي توسعه، اثرات اجتماعيفرهنگي توسعه، اهميت ملي/منطقه‌اي و اهميت بين‌المللي است. روش تحقيق در اين پژوهش، توصيفيتحليلي است و ابزارهاي مطالعات كتابخانه‌اي، مصاحبه و پرسشنامه براي گردآوري اطلاعات استفاده شد. براي اين منظور پس از شناسايي جاذبه‌هاي گردشگري شهر يزد، پرسشنامه‌اي مبتني بر شش عامل فوق با مقياس 1 تا 10 تهيه شد و در اختيار 17 نفر از خبرگان حوزه‌هاي مختلف گردشگري شهر يزد قرار گرفت كه به روش هدفمند گلوله برفي انتخاب شدند. به‌منظور اولويت‌بندي جاذبه‌ها از مدل كمي شاخص انتخاب ارجحيت (PSI) كه يكي از روش‌هاي نوين تصميم‌گيري چند معياره است، در بستر نرم‌افزار Microsoft Excel استفاده شد. بنا به يافته‌هاي تحليلي تحقيق، اهميت ملي/منطقه‌اي و امكان‌پذيري توسعه اقتصادي، مهم‌ترين عوامل در تحليل امكان‌سنجي توسعه جاذبه‌هاي گردشگري شهر يزد بودند. نتايج نهايي نشان داد اولويت توسعه به ترتيب با جاذبه‌هاي ميراث معماري؛ صنايع‌دستي و توليدات محلي؛ برگزاري مراسم خاص مذهبي؛ و فرهنگ و آداب‌ورسوم محلي است كه همگي بر ابعاد ملموس و ناملموس ميراثي شهر يزد دلالت دارند. درمجموع مي‌توان استنباط نمود كه باوجود گذشت 3 سال از ثبت شهر تاريخي يزد به‌عنوان اولين شهر از ايران در فهرست ميراث جهاني يونسكو هيچ برنامه مدوني براي بهره‌گيري از اين فرصت كم‌نظير جهت جذب گردشگران خارجي وجود ندارند، درحالي‌كه تمركز بر اين پتانسيل مي‌تواند منجر به توسعه متوازن ساير جاذبه‌ها گردد كه اين امر نيازمند برنامه‌ريزي يكپارچه و بلندمدت است.