اثر محروميت از خواب بر كيفيت زندگي دانشجويان

زمينه و هدف: در پژوهش هاي پيشين مشخص گرديده است كه عوامل زيادي بر عملكرد ورزشكاران اثرگذار است. محروميت از خواب يكي از اين عوامل است. بر اساس مدارك آزمايشگاهي يك تعداد مسيرهاي محتمل براي ارتباط بين مدت محروميت از خواب و كيفيت زندگي ورزشكاران پيشنهاد شده است. هدف مطالعه حاضر اثر محروميت از خواب بر كيفيت زندگي در دانشجويان فعال رشته علوم ورزشي مي باشد. روش كار: پژوهش به صورت تجربي مي باشد. تعداد 20 دانشجوي پسر رشته علوم ورزشي به صورت داوطلب انتخاب و با شيوه انتخاب تصادفي ساده در طرح درون گروهي با موازنه تقابل در دو موقعيت مورد بررسي قرار گرفتند. شركت كنندگان در دو موقعيت 1) پس از 12 ساعت ناشتايي و 8 ساعت خواب كافي، و 2) بعد از 12 ساعت ناشتايي و 30 ساعت بي خوابي كامل در محل خوابگاه دانشجويي با شرايط كنترل شده مورد بررسي قرار گرفتند. كيفيت زندگي آزمودني ها با استفاده از پرسشنامه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (WHOQOL_BREF) قبل و بعد از اعمال متغير مستقل ارزيابي شد. تغييرات در متغير وابسته ناشي از مداخله با آزمون تي وابسته در سطح معني داري 0.05 p و با استفاده از نرم افزار22 SPSS آناليز شد. نتايج: يافته هاي پژوهش حاضر نشان داد كه 30 ساعت محروميت از خواب سبب كاهش معني دار ميزان مقياس كيفيت زندگي، درك سلامت جسمي، سلامت روان، روابط اجتماعي، سلامت محيط و سلامت عمومي كلي دانشجويان در شرايط محروميت از خواب نسبت به شرايط كنترل شد و اين كاهش از نظر آماري نيز معني دار مي‌باشد (0.012p=). نتيجه گيري: با توجه به نتايج پژوهش حاضر، مشخص گرديد 30 ساعت محروميت از خواب موجب تغيير معني داري در كيفيت زندگي دانشجويان پسر فعال داشت. ورزشكاران به دليل نيازهاي ورزشي كه كيفيت و كميت خواب را مورد تاثير قرار مي دهد در مقابل با افراد غير فعال به خواب بيشتري نياز دارند. لذا به مربيان و ورزشكاران توصيه مي گردد با شناخت عواملي كه باعث محروميت از خواب مي شوند، از بي خواب شدن ورزشكاران خود در هنگام تمرين و مسابقات جلوگيري كنند تا از اثر منفي محروميت از خواب بر عملكردهاي ورزشي مصون باشند.