عنوان مقاله :
مطالعۀ تحليلي هنر سياه قلم در فلزكاري دورۀ سلجوقي و كاربست آن در گسترش هنر دورۀ معاصر
پديد آورندگان :
ذكاوت ، سحر دانشگاه شاهد تهران , قاضي‌زاده ، خشايار دانشگاه شاهد تهران - گروه هنر
كليدواژه :
ايران , سلجوقيان , سياه قلم , فلزكاري , معاصر
چكيده فارسي :
سياه‌قلم يا اسود سرب، آلياژي از تركيب نقره، مس و سرب آميخته با گوگرد است كه بر سطح فلزات نقره و طلا كاربرد داشته كه با كنده‌كاري يا حكاكي سطح فلز پايه، و با اعمال حرارتْ آلياژ بر سطح آن تثبيت شده و به صورت طراحي سياه‌رنگي بر سطح براق فلز پايه نمايان مي‌شود. اوج اين هنر در دورۀ سلجوقيان بوده است. با توجه به كاربست شيوۀ سياه‌قلم در ميان مسلمانان، ارامنه و صابئين؛ وجود پيشينۀ غني اين هنر مي‌تواند در هر يك از اين اقوام زمينه‌اي از ابتكار و نوآوري را ايجاد كند. پژوهش پيش‌رو درصدد شناسايي ويژگي‌هاي هنر سياه‌قلم دورۀ سلجوقي و كاربست آن در گسترش هنر فلزكاري معاصر انجام شده است. اطلاعات كتابخانه‌اي و داده‌هاي اسنادي با رويكرد توصيفيتحليلي بررسي شده‌اند و پژوهش حاضر در پي پاسخ‌گويي به سؤالات زير است: 1 شيوۀ تزييني سياه‌قلم در دورۀ سلجوقي چگونه اجرا مي‌شده است؟ 2 چگونه مي‌توان شيوۀ تزييني سياه‌قلم دورۀ سلجوقي را در هنر فلزكاري معاصر به‌كار برد؟ نتايج پژوهش نشان مي‌دهد الهام‌گيري و كاربست شيوه‌هاي هنري ميراث تاريخي ايراني در عين نوآوري و خلاقيت و به‌كارگيري تكنولوژي روز مي‌تواند در گسترش اين هنر فلزكاري در بين اقوام ايراني اعم از مسلمان و غيرمسلمان مؤثر واقع شود.
