تبيين قوانين هندسۀ فراكتال در ساختار فرم معماري؛ ارائۀ مدل پژوهشي معماري مبتني بر فرم

بيان مسئله: از منظر علوم نوين، علم فراكتال مطالعه در ساختارهاي خودمتشابه و خودسازمان‌يافته است كه معنا و مفهومي از هندسه طبيعت را بيان مي‌كند. در ديدگاه رياضيات، طبيعت در ايجاد صور مختلف از قوانين فراكتال تبعيت مي‌كند كه در اين منطق، تعامل مستقيم بين معماري و فراكتال مي‌تواند مطرح شود. هدف پژوهش: اين پژوهش، با طرح پرسش درمورد چگونگي كاربرد هندسۀ فراكتال، رويكردي در تبيين قوانين هندسه طبيعت در روند خودسازماندهي معماري مبتني بر فرم دارد. روش پژوهش: نوع پژوهش كاربردي است و با استفاده از روش همبستگي در كاربرد هندسه مطابق با خصوصيات فراكتال به صورت پديدارشناسانه و كيفي انجام مي‌شود. در اين مطالعه، هفت مرحله در ساختار هندسۀ فراكتال به‌عنوان ساختار مبتني بر فرم تبيين مي‌گردد. اين مراحل در فرم‌يابي، سلسله‌مراتب اتصالات و تصاعدهاي هندسي روند معتبري را در كاربرد اين هندسه در معماري فراهم مي‌آورد. علاوه بر اين، معماري كه برگرفته از اصول هندسه طبيعت است، استوار بر سه قانون و كاركرد در ساختار است كه در اين پژوهش شرح داده مي‌شوند: قانون خودمتشابهي، قانون خودسازماندهي و قانون وحدت. به منظور صحت اين قوانين، سه بنا از دوره‌هاي گوتيك، آرت‌نوو و معماري سنتي ايران منطبق با خصوصيات فراكتال منتخب و قوانين هندسه طبيعت در ارزيابي آنها با استفاده از مدل تطبيقي-توصيفي مورد بررسي قرار مي‌گيرد.نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش مي‌توان بيان كرد هندسۀ فراكتال در ساختار، تركيب‌بندي عناصر و مفاهيم زيباشناسي هنر تزئينات در معماري اين بناها به‌كار گرفته شده است. اين عمارات با الهام‌گرفتن از هندسه طبيعت، قانون تناسبات، ريتم و فرم‌هاي خودمتشابه گستره‌اي از الگوهاي فراكتالي را ايجاد كرده‌اند كه با دو بيان ساختار و فرم در معماري بين عناصر سازنده و صور معماري مناسبت‌هاي دروني و وحدت بروني ايجاد كرده‌اند.