واكاوي ريشه‌هاي تاريخ در رويكرد بيوگرافي منظر

بيان مسئله: بيوگرافي منظر يك رويكرد تاريخي و ميان‌رشته‌اي است كه موضوع آن تعامل ميان مخاطب و محيط اوست. اين رويكرد با نگاهي پديدارشناسانه به بررسي طبيعت تغييريافته به دست انسان مي‌پردازد و در ايران كمتر شناخته شده است. با توجه به تاريخ غني كشور، شناخت اين رويكرد و بهره‌بردن از آن در برنامه‌ريزي‌ منظرهاي تاريخي كه بخش وسيعي از سرزمين ما را تشكيل مي‌دهد، ضروري به نظر مي‌رسد. براي شناخت هرچه بهتر اين رويكرد، واكاوي ريشه‌هاي فلسفي آن مي‌تواند مفيد باشد. اين رويكرد در ابتدا به دليل مقابله با نگاه‌هاي جداسازي عين و ذهن در منظر و با استفاده از مباني پديدارشناسي پديد آمد. ديدگاه‌هاي هوسرل به عنوان پدر پديدارشناسي در مورد جهانزندگي و هايدگر به عنوان فيلسوفي كه پديدارشناسي را به سطح هستي‌شناسي برده و با هرمنوتيك پيوند داده است و همچنين گادامر به عنوان بسط‌دهندۀ هرمنوتيك فلسفي، در اين زمينه مورد استفادۀ بيوگرافي منظر قرار گرفته است. هدف پژوهش: هدف اصلي از اين پژوهش، فهم هرچه بهتر ريشه‌هاي تاريخ نوين به عنوان شاخصۀ اصلي اين رويكرد است. تاريخ در بيوگرافي منظر به صورت تداوم گذشته، حال و آينده تعريف نشده بلكه به صورت غيرخطي مدنظر قرار گرفته است. روش پژوهش: سؤال اصلي اين تحقيق يافتن ريشه‌هاي تاريخ غيرخطي و پوياي بيوگرافي منظر است. با روش توصيفي-تحليلي به بررسي ريشه‌هاي مباني نظري اين رويكرد در پديدارشناسي و هرمنوتيك پرداخته شده و با مقايسه‌اي تطبيقي، اين ريشه‌ها با شاخصه‌هاي تاريخ در بيوگرافي منظر مقايسه شده است. نتيجه گيري: در نهايت تأثيرات ژرف فلسفۀ زمان از ديدگاه پديدارشناسي هرمنوتيك، بر ديدگاه‌هاي جديد تاريخ در اين رويكرد نشان داده شد. تاريخ منظر، همچون زمان براي دازاين بوده و هميشه همراه اوست. زيرا طبق نظريات هايدگر، اين گذشته نيست كه ارزشمند است؛ بلكه اصالت، با آينده است. بنابراين برنامه‌ريزي منظر تاريخي، براساس حفظ آثار گذشته با حفظ تماميت آن در اكنون، ارزشمند خواهد بود.