به‌كارگيري ابزار سياستي خريد دولتي در ايران: تأمين دولتي پيش‌تجاري نوآوري يا تداركات دولتي حامي نوآوري؟ (مطالعه چند موردي پروژه هاي مركز طرح‌هاي كلان فناوري راهبردي)

يكي از ابزارهاي مهم سياست نوآوري خريد پيش تجاري نوآوري است كه مورد توجه كشورهاي پيشرو خصوصاً كشورهاي اروپايي قرار گرفته است. اگرچه خريد پيش‌تجاري نوآوري توسط دولت و بخش عمومي به عنوان ابزار تأمين مالي پروژه‌هاي فناورانه در مراحل اوليه چرخه عمر از اهميت بالايي برخوردار است، وجود چالش‌هايي نظري در دسته‌بندي اين ابزار سياستي به عنوان ابزار تشويق عرضه يا تحريك تقاضاي فناوري و همچنين چالش‌هاي اجرايي در فرايند پياده‌سازي اين سياست مشهود است و بر اين اساس اين پژوهش با هدف تحليل به‌كارگيري اين ابزار سياستي در ايران انجام شده است. به دليل اجراي اين سياست در دوره ده‌ساله در مركز طرح هاي كلان معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، پژوهش در خصوص طرح‌هاي مركز انجام شده است و براي گردآوري اطلاعات، روش پژوهش كيفي مطالعه چند موردي با مصاحبه‌هاي تكميلي مبتني بر دسته‌بندي طرح‌ها به كار گرفته شده است. نتايج تحليل محتواي منابع نشان مي‌دهد كه به‌كارگيري اين ابزار سياستي از تأمين دولتي پيش‌تجاري فناوري با محوريت فناوري‌هاي بنيادين با دوره طولاني به سمت تداركات دولتي نوآورانه به‌مثابه ابزار تحريك تقاضا با محوريت بهره‌بردار به عنوان خريدار مبتني بر فناوري‌هاي راهبردي تغيير پيدا كرده است.