تخمين عمق سنگ بستر حوضه‌هاي رسوبي با وارون‌سازي داده‌هاي گراني بوسيله الگوريتم رقابت ذرات

ضخامت رسوبات در حوضه‌هاي رسوبي داراي پتانسيل منابع هيدوركربوري، فاكتور مهمي در تعيين بلوغ حرارتي اين حوضه‌ها محسوب مي‌شود. روش گراني سنجي، يكي از روش‌هاي ژئوفيزيكي است كه مي‌تواند در اين‌گونه مسائل اطلاعات ارزشمندي از عمق سنگ بستر مدفون ارائه نمايد. تحقيق پيش‌رو با هدف مدل‌سازي دوبعدي هندسه سنگ بستر حوضه رسوبي با استفاده از وارون‌سازي داده‌هاي گراني‌سنجي بوسيله الگوريتم رقابت ذرات به انجام رسيد. از مدل جمع دو بعدي منشورها به عنوان مدل رياضي هندسي مدل‌سازي داده‌هاي گراني استفاده شد. در اين تحقيق، امكان كاربرد الگوريتم جستجوي عمومي رقابت ذرات به عنوان جايگزين روش‌هاي جستجوي محلي پاسخ از قبيل ماركوارتلونبرگ و گاوسنيوتن؛ در مدل‌سازي غيرخطي سنگ بستر داده‌هاي گراني استفاده شد. اين الگوريتم نوين بر اساس الگوريتم نسبتا قديمي تجمع ذرات كه پيشتر در مسائل بهينه‌سازي در زمينه هاي گوناگون، پياده سازي و اجرا شده ؛ طراحي شده است. در اين تحقيق، طراحي و پياده‌سازي الگوريتم در دو مرحله اعتبارسنجي شد. نخست صحت‌سنجي الگوريتم بر روي داده‌هاي توليدي از يك مدل مصنوعي مورد راستي آزمايي واقع شد. بدين منظور كارآيي روش پيشنهادي در دو حالت بدون نوفه و همراه با نوفه مورد بررسي قرار گرفت؛ كه نتايج گوياي پايداري مناسب آن در برابر نوفه‌هاي سفيد گاوسي با دامنه‌هاي نسبتا بالابود. به گونه اي كه در مدل‌سازي به ازاي 8٪ نوفه سفيد گاوسي، پارامتر ميانگين مربع خطا براي داده‌هاي توليدي با داده اوليه از mGal 1.2 و براي مدل به‌دست آمده با مدل اوليه از m 68 فراتر نرفت. در بخش پاياني اين تحقيق، وارون‌سازي داده‌هاي واقعي گراني‌سنجي در حوضه رسوبي مغان انجام شد و در اين بخش نيز مقايسه نتايج به‌دست آمده از الگوريتم پيشنهادي با نتايج مطالعات پيشين از جمله نتايج لرزه‌نگاري؛ گوياي عملكرد مناسب آن است.