بررسي تحليلي روايت «كي‌خسرو» در منطقه ماصَرم

كي خسرو، يكي از پادشاهان نام دار كياني است كه داستان هاي مربوط به او، بخشي جالب توجه از شاهنامه فردوسي را به خود اختصاص داده است. هر چند فردوسي به همه دوره هاي زندگي كي خسرو از تولد تا مرگ پرداخته است، به نظر مي رسد دوران كودكي و به ويژه پايان مرموز زندگي كي خسرو بيش تر مورد توجهِ عامه مردم بوده و بيش تر محل افسانه سرايي قرار گرفته است. يكي از اين گونه روايت ها، روايتي است كه يكي از نقالان روستاي ماصرم، روستايي در 40 كيلومتري جنوب غرب شيراز، به نام «خاور قشنگ» روايت مي كند. اين روايت به گونه اي شگرف، آميزه اي از چندين روايت اسطوره اي، حماسي، ديني و تاريخي است؛ به گونه اي كه جز در برخي از خطوط داستان، كم تر شباهتي به روايت شاهنامه دارد. به ديگر سخن، اين روايت آميزه اي از ماجراهاي مربوط به كوروش، فريدون، ضحاك، مريم مقدس، موسا و... است. در اين روايت تنها به چگونگي تولد كي خسرو، بزرگ شدن او، قيام عليه پدر بزرگش و در نهايت فرجام كار او پرداخته شده و گويا ديگر ماجراهاي مربوط به كي خسرو به دست فراموشي سپرده شده است. گفتني مهم اين كه اغلب كهن سالان اين ديار نيز داستان را از ياد برده اند و تنها برخي از آن ها، بخش هايي محدود از داستان را روايت مي كنند. نگارندگان در ايــن جستار كوشيده اند افزون بر ثبت روايتي كه پيش از اين در هيچ منبعي مكتوب نشده است، به بررسي و تحليل محتواي داستان بپردازند.