كليدواژه :
ماتريس ارزيابي داخلي خارجي , محور شرق , SWOT , IFE , EFE , مناطق مرزي
چكيده فارسي :
محور شرقي جمهوري اسلامي ايران منطقه اي است كه در مجاورت مرز و همجواري با كشورهاي همسايه نظير افغانستان و پاكستان قرار گرفته است. مناطق مرزي به دليل ويژگي هاي خاصي چون مجاورت با دو محيط داخلي و خارجي، تركيب قومي و مذهبي خاص، وجود مبادلات و پيوندهاي فضايي دو سوي مرز، صدور بحران از كشورهاي مجاورو ... در معرض آسيب ها و تهديدهاي مختلفي قرار دارند كه خاص اين مناطق هستند و شناسايي آن ها در برنامه ريزي و مديريت اين مناطق تأثير شاياني دارد. بنيان پژوهش حاضر، شناسايي مهم ترين مسائل و مشكلات مرزي محور شرق جمهوري اسلامي ايران و شناسايي مهم ترين قابليت ها و تنگناهاي موجود به منظور اطلاع رساني و حساس سازي مردم و مسئولان است. براي نيل به اين هدف از شيوه انجام پژوهش توصيفي تحليلي استفاده شده و جمع آوري و بررسي اسناد بالادستي، بررسي منابع كتابخانه اي و پايگاه هاي آماري و اطلاعاتي رسمي و مصاحبه با افراد خبره صورت گرفته است. همچنين به منظور تحليل محيط از تكنيك SWOT استفاده شده و نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weaknesses)، فرصت ها (Opportunities) و تهديدها (Treats) شناسايي شده است. نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد ضعف زيرساخت ها، كمبود منابع آب و بروز پديده خشكسالي، دوري از مركز، تراكم پايين جمعيت، قرار گرفتن در مسيرترانزيت مواد مخدر، ضعف بنيه اقتصادي مرزنشينان، خطر تهاجم فرهنگي، اختلاف مذهب و قوميت ساكنان مرز با نواحي مركزي محور شرق و كشور، تهديد بالقوه حضور آمريكا در همسايگي كشور، ضعف عملكرد بازارچه هاي مرزي منطقه و ضعف در برقراري روابط تجاري و سياسي مناسب با كشور همسايه مهم ترين مشكلات مرزي محور شرق هستند. همچنين نتايج ماتريس هاي ارزيابي عوامل داخلي، ارزيابي عوامل خارجي و ماتريس چهار خانه اي تبيين موقعيت استراتژيك نشان مي دهد اين منطقه در خانه شماره I قرار گرفته است كه نشان مي دهد بايستي استراتژي هاي محافظه كارانه (نگهداري- حمايت دروني) بيشتر مورد تأكيد قرار گيرد. اين دسته از استراتژي ها در گروه WO استراتژي هاي ماتريس SWOT قرار دارند.
چكيده لاتين :
The eastern axis of the Islamic Republic of Iran is a region adjacent to the border with neighboring countries such as Afghanistan and Pakistan. The border areas are due to special features such as proximity to both internal and external environments, specific ethnic and religious composition, the existence of bilateral exchanges and spatial links, the issuance of crises from neighboring countries ... are subject to various types of injuries and threats that identify These threats have a significant impact on the planning and management of these areas. The basis of this study is to identify the most important issues and problems of the eastern axis of the Islamic Republic of Iran and identify the most important capabilities and bottlenecks for informing and sensitizing people and authorities. In order to achieve this goal, a descriptive-analytic method has been used and the collection and review of upstream documents, library resources, official statistics and information bases, and interviews with experts have been used. The SWOT technique has also been used to analyze the environment, and strengths, weaknesses, opportunities and threats have been identified. The results of this study indicate that the weakness of infrastructure, lack of water resources and the occurrence of drought, remoteness, low population density, drug trafficking, the weakness of the territorial integrity of the country, the risk of cultural invasion, religious differences and the ethnicity of the border residents with the districts Central to the east and the country, the potential threat of US presence in the country's neighborhood, weaknesses in the performance of the regional markets and weaknesses in establishing proper political and trade relations with the neighboring countries are the most important eastern border problems. Also, the results of internal factor assessment matrices, external factors assessment and the four-house matrix of strategic positioning indicate that the area is at No. 1 which shows that conservative strategies (maintenance-internal support) should be emphasized more. These strategies (WO) group are in SWOT matrix strategies.
