برآورد فرسايش و رسوب سالانه در حوزه آبخيز بابلرود با استفاده از مدل MPSIAC

يكي از مشكلات مديريت و كنترل فرسايش و رسوب حوزه هاي آبخيز، فقدان داده هاي آماري جهت برآورد دقيق ميزان رسوب و فرسايش است. به منظور اجراي برنامه هاي حفاظت خاك و تعيين روش هاي مبارزه با فرسايش و كاهش رسوب زايي، ارزيابي و برآورد حجم كل ميزان توليد رسوب سالانه امري ضروري است. هدف از پژوهش حاضر، برآورد شدت فرسايش و ميزان رسوب حوزه آبخيز بابلرود واقع در استان مازندران با مساحت حدود km2 962 همراه با تنوع توپوگرافي، سنگ شناسي و پوشش گياهي با استفاده از مدل تجربي MPSIAC و تعيين ميزان دقت اين مدل با بهره گيري از نرم افزار ArcGIS بود. در اين روش تأثير و نقش 9 عامل مؤثر در فرسايش خاك ارزيابي و بسته به شدت و ضعف هر عامل، عددي به آن نسبت داده‌شده است. با در نظر گرفتن مجموع اعداد به‌دست‌آمده براي عوامل مختلف، ميزان رسوب دهي حوضه برآورد شده است. نتايج مطالعه نشان مي دهد كه بر اساس مدل MPSIAC، حوزه آبخيز بابلرود با ميزان رسوب دهي m3/km2*y 469/166 در طبقه كم از نظر رسوب دهي قرار دارد. از علل اصلي آن، وجود مراتع متراكم و سازندهاي آهكي و سنگ هاي داراي سختي متوسط تا زياد در اغلب زير حوضه ها مي باشد. همچنين طبق نتايج به‌دست‌آمده از مدل ، بيشترين مقدار فرسايش در ناحيه شمالي حوزه آبخيز قرار دارد كه علت آن وجود كاربري غيرقابل كشت مي باشد. به منظور ارزيابي دقت نتايج به‌دست‌آمده از مدل تجربي، از اطلاعات مشاهده اي دو ايستگاه رسوب سنجي استفاده‌شده است و نتايج بيانگر اختلاف نسبي متوسط 21% مي باشد.