ارزيابي كيفي منابع آب زيرزميني حوضه آبخيز رزن همدان با استفاده از شاخص‌هاي MI و PoS

از آنجا كه %90 آب مورد نياز مصارف مختلف در ايران از منابع آب زير زميني تأمين مي‌شود، ارزيابي كيفي اين منبع حياتي از اهميت به سزايي برخوردار است. اين پژوهش با هدف ارزيابي كيفي منابع آب زيرزميني حوزه آبخيز رزن همدان با استفاده از شاخص‌هاي MI و PoS بر اساس محتوي عناصر روي، سرب، كادميم و مس طي فصول بهار و تابستان سال 1399 انجام شد. به اين منظور، 120 نمونه آب زيرزميني از 20 ايستگاه برداشت و پارامترهاي pH، EC و دما در محل اندازه گيري شد. محتوي عناصر در نمونه ها نيز بعد از طي مراحل آماده‌سازي آزمايشگاهي به وسيله دستگاه نشر اتمي خوانده شد. ميانگين غلظت روي، سرب، كادميم و مس در نمونه هاي فصل بهار به‌ترتيب برابر با 36.3، 7.87، 0.340 و g/lµ 38.2؛ و در فصل تابستان نيز به‌ترتيب برابر با 38.3، 8.80، 0.430 و g/lµ 42.4 و در هر دو فصل كوچك‌تر از بيشينه رواداري WHO و سازمان حفاظت محيط‌زيست ايران براي مصارف آشاميدن و آبياري محصولات كشاورزي بود. از طرفي ميانگين مقادير شاخص هاي MI و PoS در فصل بهار با 0.920 و 0.360 به ترتيب بيان‌گر سطح كيفي پاك و آلودگي حداقل و در فصل تابستان نيز با 1.05 و 0.410 به ترتيب بيان‌گر سطح كيفي تحت تأثير اندك و آلودگي حداقل بود. از اينرو، گرچه در زمان انجام مطالعه، منابع آب زيرزميني حوزه آبخيز رزن در معرض آلودگي بيش‌تر از حد مجاز به فلزات سنگين نبود، ولي با استفاده بي‌رويه از نهاده‌هاي كشاورزي و به‌ويژه كودهاي شيميايي سولفات پتاسيم، سوپر فسفات تريپل و سموم شيميايي محتوي فلزات سنگين به وسيله كشاورزان، امكان افزايش غلظت انواع فلزات سنگين در خاك و نفوذ آن‌ها به سفره‌هاي آب زيرزميني در ميان‌‌مدت دور از انتظار نخواهد بود.