بررسي نقادانه رويكرد پيشوايان اهل حديث به «مقام محمود»

جايگاه بي‌‌بديل پيامبر اسلام حضرت محمد (ص) و امتيازات منحصر به فردشان، مورد اتفاق عموم مسلمانان و بسياري از آزادانديشان دنيا است. شفاعت به اذن الهي در قيامت، از مقامات مورد اجماع ايشان است كه در آياتي از قرآن مورد اشاره واقع شده است. آيه 79 سوره اسراء از آن جمله است كه به نظر اكثر قريب به اتفاق دانشمندان مسلمان، به استناد روايات فراوان، به شفاعت اشاره نموده و از آن به «مقام محمود» تعبير نموده است. با اين وجود، پيشوايان اهل حديث با اتفاق نظر بر ديدگاه مجاهد، مراد از مقام محمود را «نشستن پيامبر كنار خداوند بر عرش» دانسته و ضمن پافشاري بر آن، مخالفان اين ديدگاه را به انواع اتهام‌‌ها مانند كفر متهم ساختند. اين مقاله با روش تحليلي- توصيفي و مستند به منابع اصيل اسلامي به بررسي آن پرداخته و به اين نتيجه مي‌‌رسد كه ديدگاه مزبور، ضمن عدم سازگاري با سنت نبوي و باور بزرگان دين، مستلزم محدوديت و جسمانيت خداوند است.