اثربخشي زوج درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر بهبود صميمت اجتماعي و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي زوج‌هاي ناسازگار

The effectiveness of Acceptance and Commitment Couple Therapy on improvement Social Intimacy and Psychological flexibility of maladjusted couples

پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي زوج درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر بهبود صميميت اجتماعي و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي زوج‌هاي ناسازگار انجام گرفته است. جامعه آماري پژوهش شامل 100 زوج از زوج‌هاي مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره‌ي شهر اهواز در فصل پاييز 1396 بود. نمونه پژوهش شامل 3 زوج (6 نفر) از زوج‌هاي مراجعه‌كننده به اين مراكز بودند كه با توجه به نتايج مقياس سازگاري زوجي (اسپانير، 1976) با خط برش 101و با روش نمونه‌گيري هدف‌مند انتخاب شدند. در اين پژوهش از طرح شبه آزمايشي تك موردي از نوع خط پايه چندگانه ناهم‌زمان استفاده شد. براي سنجش صميميت اجتماعي از خرده مقياس‌صميميت اجتماعي مقياس ارزيابي شخصي صميميت شافر و السون (1981) و براي سنجش انعطاف‌پذيري روان‌شناختي از مقياس پذيرش و اقدام نسخه 2 (AAQII) استفاده شد. پروتكل زوج‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد در سه مرحله خط پايه، مداخله‌ي 12 جلسه‌اي به صورت هفتگي (جلسه‌هاي 90 دقيقه‌اي) و پيگيري 2 ماهه اجرا گرديد. تحليل داده‌ها به روش‌هاي تحليل ديداري، شاخص تغيير پايا و فرمول درصد بهبودي انجام گرديد. يافته‌ها نشان داد كه زوج‌ها در مرحله درمان در صميميت اجتماعي 41/93% و در انعطاف‌پذيري روان‌شناختي 36/96% بهبود را تجربه كردند. يافته‌هاي پژوهش حاضر روشنگر اين است كه زوج‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد با افزايش پذيرش، ذهن‌آگاهي و رفتارهاي متعهدانه از كارايي لازم در بهبود صميمت اجتماعي و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي در روابط زوجي برخوردار است. لذا ‌درمانگران حوزه زوج و خانواده مي‌توانند از اين رويكرد جهت بهبود روابط زوجي استفاده نمايند.

The aim of this study was to investigate the effectiveness of acceptance and commitment couple therapy on social intimacy and psychological flexibility in maladjusted couples. The study population included 100 couples chosen among couples that were referred to Ahvaz counseling centers during the fall 2017. The sample consisted of 3 couples (6 individuals) that were selected according to the results of the outcome Dyadic Adjustment Scale (Spanier, 1976) with cut-off 101 and with purposive sampling. Non-concurrent multiple baseline semi experimental single case study was used as the method of the present study. Social intimacy sub-scale was used as Personal assessing scale of Schaefer & Olson (1981) intimacy, and the acceptance and commitment questionnaire – II (AAQ-II) was used to assessing the psychological flexibility. The acceptance and commitment couple therapy protocol was carried out in three phases of intervention (Baseline, 12 sessions weekly (90 minutes each), and two months follow-up). Data were analyzed using visual analysis, the improvement percentage formula and the reliable change index (RCI) strategies. Results showed 41.93% improvement in social intimacy and 36.96% in psychological flexibility.The findings of this study shows that by increasing mindfulness and commitment actions, the acceptance and commitment couple therapy has required effectiveness in improvement of social intimacy and psychological flexibility in couple relationships. So the couple and family therapists can use this approach in order to improve the couple relationships.