جهش هاي القايي در كشت درون شيشه اي، راهكاري موثر در افزايش تنوع در گياهان زينتي

In vitro Mutation-Breeding, an Effective Strategy for Increasing the Diversity of Ornamental Plants

اصلاح و توليد ارقام جديد گياهان زينتي و تكثير و پرورش آن ها صنعتي رو به رشد و در حال گسترش است. كاربرد گياهان زينتي در فضاي سبز و افزايش تقاضاي مردم به ارقام جديد سبب شده تا اصلاح كنندگان براي توليد واريته هاي جديد با رنگ جذاب، عطر زياد، دوام بيشتر و مقاومت به تنش هاي زيستي و غير زيستي برنامه ريزي نمايند. بطور كلي تنوع يك اصل اساسي در هر برنامه اصلاحي است و اصلاح نباتات بر جمع آوري و يا ايجاد تنوع، انتخاب، ارزيابي و تكثير ژنوتيپ هاي جديد تكيه دارد. يكي از راه هاي افزايش تنوع، القاي جهش در شرايط درون شيشه اي است كه با استفاده از اين روش مي توان به افزايش تنوع كمك كرده و بهره وري برنامه هاي اصلاحي را افزايش داد. لذا انتظار مي رود با كاربرد اين روش، علاوه بر بهبود صفات به انواع جديدي از صفات دست يافت كه در طبيعت وجود ندارند و يا احتمالا در روند تكاملي گياهان از دست رفته اند. مقاله حاضر مروري بر افزايش تنوع در گياهان زينتي از طريق القاي جهش، در تلفيق با روش هاي نوين مانند كشت بافت گياهي و كاربرد نشانگرهاي مولكولي است. با توجه به مطالعه انجام شده، كاربرد عوامل جهش زا در كشت درون شيشه اي گياهان زينتي به همراه بكارگيري نشانگرهاي مولكولي به منظور تشخيص زود هنگام گياهان جهش يافته و افزايش سرعت تكثير آنها و در مجموع، افزايش بازده اصلاح گياهان زينتي از طريق جهش پيشنهاد مي گردد.

Breeding and production of new varieties of ornamental plants as well as their propagation and development is an expanding industry. The application of ornamental plants in landscape and increasing the demand for new varieties has led the breeders to plan for production of new varieties with attractive colors, excessive perfumes, more durability and resistance to biotic and abiotic stresses. Generally, diversity is a basic principle in any breeding program and plant breeding relies on variety, selection, evaluation and production of new genotypes. One way to increase diversity is mutation induction at in vitro conditions. Application of this method can help to increase diversity and enhance the efficiency of breeding programs and improve or achieve useful traits which have been lost in the plants evolution process. This article reviews the new research outcomes for increasing the diversity via induced mutation of ornamental plants combined with modern methods such as plant tissue culture and molecular markers. According to this study, the application of mutagens at in vitro conditions, using the molecular markers for selection of mutant plants in the early stages and increasing the rate of their propagation for enhancing the efficiency of breeding of ornamental plants is suggested.