اثر ضربه قطرات باران بر ويژگي‌هاي هيدروليكي جريان شياري تحت تأثير درجه شيب

اطلاعات اندكي در مورد نقش ضربه قطرات باران بر ويژگي‌هاي هيدروليكي جريان در شيارها وجود دارد. در اين آزمايش براي بررسي نقش ضربه قطرات باران بر دبي رواناب، غلظت رسوب و ويژگي‌هاي هيدروليكي جريان، خاكي با بافت رسي در چهار شيب (5، 10، 15 و 20 درصد) در فلومي به ابعاد 0.4 ×0.3 ×4 متر با باراني به‌شدت 90 ميلي‌متر در ساعت تا رسيدن به حالت ماندگار، در دو حالت با وجود ضربه قطرات باران و بدون وجود ضربه قطرات باران با باران شبيه سازي شده، بررسي شد. نتايج نشان داد كه با حذف ضربه قطرات باران بر سطح خاك، دبي رواناب، غلظت رسوب، عمق جريان، تنش برشي، قدرت جريان، عدد رينولدز و سرعت جريان به‌ترتيب به اندازه 0.62 تا 3.54، 0.08 تا 11.83، 0.91 تا 0.96، 0.26 تا 3.25، 0.52 تا 4.45، 0.36 تا 3.27 و 0.23 تا 0.79 برابر كاهش يافت (0.05 P)؛ درحالي‌ كه ضرايب دارسي ويسباخ، شزي و مانينگ در حالت بدون ضربه بيشتر از حالت با وجود ضربه قطرات باران بودند (0.01 P) كه با توجه به نتايج عمق رواناب و سرعت در دو حالت سطح خاك بديهي به‌نظر مي‌رسد. نتايج نشان داد كه سرعت جريان مهم‌ترين ويژگي هيدروليكي جريان است كه تحت تأثير ضربه قطره باران و شيب سطح قرار داشت. به‌طور كلي اين پژوهش نشان داد كه ضربه قطره باران عاملي مهم در تغيير ويژگي‌هاي هيدروليكي جريان در شيارها بود. با افزايش شيب نيز نقش ضربه قطرات باران در ويژگي‌هاي هيدروليكي جريان افزايش يافت. اين نتايج نقش كليدي ضربه قطرات باران را در خصوصيات هيدروليكي رواناب و نيز شدت برداشت ذرات در شيارها نشان داد. آگاهي از اين موضوع گامي اساسي در مدل‌سازي فرسايش شياري است. مهار ضربه قطرات باران به‌ويژه در دامنه‌هاي با شيب تند از طريق حفظ پوشش گياهي نقشي مهم در كاهش فرسايندگي جريان و هدررفت خاك از شيارها خواهد داشت.